Cumhurbaşkanlığı seçiminde adaylar yeter oy almayınca Türkiye’de ilk kez seçim ikinci tura kaldı. AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın zaferi sonrası muhalefette ‘değişim’ sesleri yükseldi. Seçim sonrası ana muhalefet partisi CHP’nin kurultayında ise ilk kez mevcut genel başkan oylamada rakibine kaybetti. Kemal Kılıçdaroğlu karşısında zafer elde eden Özgür Özel CHP’nin 8. genel başkanı oldu. İşte ekonomik kriz, hukuksuzluklar, saldırılar, montajlar ve acıların gölgesinde geçen 2023 yılında öne çıkan gelişmeler…
TÜRKİYE İSTANBUL SÖZLEŞMESİ'NDEN ÇEKİLDİ
2 Ocak- İstanbul Sözleşmesi için Danıştay son kararını verdi. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu oy çokluğuyla sözleşmeden çıkılmasına dair itirazların reddine karar verdi. Böylece; Türkiye İstanbul Sözleşmesi’nden resmen çıkmış oldu.
MİLLET İTTİFAKI'NDAN ORTAK METİN
30 Ocak- Altılı masanın ‘yarının hükümet politikasının ana omurgası’ olarak adlandırdığı 9 başlıktan oluşan Yarının Türkiye’si için Ortak Politikalar Mutabakat Metni'nin Tanıtım Toplantısı gerçekleştirildi. 244 sayfadan oluşan mutabakat metni açıklandı. Metinde; hukuk, adalet ve yargı, kamu yönetimi, şeffaflık, denetim ve yolsuzlukla mücadele, ekonomi, finans ve istihdam, sektörel ve bölgesel konular, bilim ve teknoloji, eğitim ve öğretim, sosyal politikalar, dış politika, güvenlik ve savunma olmak üzere dokuz ana başlık ve yetmiş beş alt başlıkta somut hedef, politika ve projeler yer aldı.
DEPREM FELAKETİ TÜRKİYEYİ YASA BOĞDU
6 Şubat- Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta meydana gelen ve 11 ili etkileyen deprem 2023'ün en sarsıcı olayı oldu. 6 Şubat 2023'te dokuz saat arayla meydana gelen, merkez üsleri sırasıyla Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan, 7,8 ve 7,5 büyüklüklerindeki iki deprem nedeniyle Türkiye'de en az 50 bin 783 kişi, Suriye'de ise en az 8 bin 476 kişi hayatını kaybetti ve toplam 122 binden fazla kişi ise yaralandı.
DENİZ BAYKAL HAYATINI KAYBETTİ
11 Şubat- Türk siyasi tarihinin önemli aktörlerinden biri olan Deniz Baykal Ankara'daki evinde 84 yaşında hayata veda etti.
AKŞENER MASADAN KALKTI
3 Mart- Altılı Masa'nın Cumhurbaşkanı adayını belirlemek için bir araya geldiği toplantı sonrası, İYİ Parti Genel İdare Kurulu (GİK) Genel Başkan Meral Akşener başkanlığında toplandı. Toplantının ardından açıklama yapan Akşener, “İYİ Parti bir kıskaca alınmış, bir dayatmaya mecbur bırakılmış, tıpkı yıllardır Türk milletine yapıldığı gibi ölüm ve sıtma arasında bir tercihe zorlanmıştır” diyerek ‘noter’ masası olarak nitelendirdiği Altılı Masa’da artık olmayacaklarını duyurdu. Akşener, sonrasında İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve ABB Başkanı Mansur Yavaş'ı aday olmaya davet etti.
KILIÇDAROĞLU CUMHURBAŞKANI ADAYI
6 Mart- ‘İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve ABB Başkanı Mansur Yavaş’ın Cumhurbaşkanı Yardımcısı olacak’ formülüyle krizin aşıldığı Altılı Masa’nın Saadet Partisi’ndeki toplantısı sona erdi. Toplantıya, masadan kalkan İYİ Parti Lideri Meral Akşener de katıldı. Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, 5 saat süren toplantının ardından Saadet Partisi Genel Merkezi önünde toplananlara hitaben yaptığı konuşmada, Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayının CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu olduğunu açıkladı.
PINAR GÜLTEKİN CİNAYETİ SANIĞINA MÜEBBET
10 Mart- Pınar Gültekin cinayeti sanığı Cemal Metin Avcı'ya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi.
SEÇİL ERZAN FONU
Futbol dünyasından ünlü isimlerin de aralarında bulunduğu birçok kişiyi dolandırdığı gerekçesiyle 226 yıl hapsi istenen eski bankacı Seçil Erzan tutuklandı.
İMAMOĞLU'NA TAŞLI SALDIRI
7 Mayıs- Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Yardımcısı Adayı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, 7 Mayıs'ta Erzurum'da yaptığı mitingde, otobüs üzerinde konuştuğu sırada bir grubun taşlı saldırısına uğradı. İmamoğlu yağan cisimler nedeniyle yanındakiler tarafından otobüsün içine alındı.
MUHARREM İNCE ADAYLIKTAN ÇEKİLDİ
11 Mayıs- Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce, 14 Mayıs’ta gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı seçiminde adaylıktan çekildiğini açıkladı. İnce, “Benim bu kumpaslardan, sahte dekontlardan korktuğum yok. Adaylıktan çekiliyorum” dedi.
SEÇİM İKİNCİ TURA KALDI
14 Mayıs- Türkiye, tarihinde ilk kez ülkeyi 5 yıl yönetecek cumhurbaşkanını seçmek için ikinci tura gitti. Cumhurbaşkanının halk oylamasıyla seçilmeye başlandığı 2014'te geçerli oyların yüzde 51,79'unu, 2018'de ise 52,54'ünü alan Erdoğan ilk turda cumhurbaşkanı seçilmeyi başardı. 2023 seçimlerinde ise cumhurbaşkanı seçilmek için yeter oy sayısına ulaşabilen aday çıkmadı. Görevdeki AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan geçerli oyların yüzde 49,5'ini alırken, Millet İttifakı'nın adayı Kılıçdaroğlu ise oyların yüzde 44,89'unu hanesine yazdırdı.
SİNAN OĞAN İKİNCİ TURDA 'ERDOĞAN' DEDİ
22 Mayıs- ATA İttifakı’nın Cumhurbaşkanı Adayı Sinan Oğan, 22 Mayıs'ta yaptığı basın toplantısında Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda Cumhur İttifakı’nın adayı Erdoğan’ı destekleyeceğini açıkladı. Kararını açıklamasının ardından Oğan’ın arşivi açıldı. 14 Mayıs’taki seçimlerden önce Babala TV’de Mevzular Açık Mikrofon programına katılan Oğan’ın AKP’yi eleştirdiği sözler gündem oldu. Gazeteci Bahar Feyzan’ın “Devlet Bahçeli karşınızda olsa ne söylemek istersiniz?” sorusunu yanıtlayan Oğan, “Türk bayrağındaki Türk ismini çıkarmayı teklif eden HÜDA Par ile Türk milliyetçileri nasıl yan yana gelir?” ifadelerini kullanmıştı. Oğan’ın kısa sürede savunduğu görüşlerde geri adım atması yurttaşlar tarafından şaşkınlıkla karşılandı.
ÖZDAĞ KILIÇDAROĞLU İLE EL SIKIŞTI
24 Mayıs- Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu ile birlikte protokol metni imzalayan Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, ikinci turda Kılıçdaroğlu’nu destekleme kararı aldıklarını açıkladı.
ERDOĞAN YENİDEN CUMHURBAŞKANI
28 Mayıs- Cumhurbaşkanı Seçimi'nin ikinci turunda sonuçlar açıklandı. AA’ya göre sandıkların yüzde 99,99'u açılırken Erdoğan oyların yüzde 52,16'sını; Kılıçdaroğlu ise yüzde 47,84'ünü aldı. ANKA haber ajansı da aynı oranları duyurdu. YSK da kesin sonuçlar neticesinde Erdoğan'ın yeniden Cumhurbaşkanı seçildiğini ilan etti.
YENİ KABİNE GÖREVE BAŞLADI
3 Haziran- 28 Mayıs'taki seçimlerden sonra AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yemin töreni gerçekleştirildi. Akşam saatlerinde de yeni cumhurbaşkanlığı kabinesi açıklandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy hariç bütün üyeler değiştirildi.
9 Haziran- Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu görevden alınarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Başkanlığı'na getirildi. Kavcıoğlu'un yerine Hafize Gaye Erkan atandı. Erkan, Merkez Bankası'nın ilk kadın başkanı oldu.
MERDAN YANARDAĞ TUTUKLANDI
27 Haziran- Merdan Yanardağ’ın TELE1’de yayınlanan ‘4 Soru 4 Yanıt’ programındaki ifadeleri montajlanarak bağlamından koparıldı. ‘Öcalan’a övgü’ iftirasıyla servis edildi. Sosyal medyada İYİ Parti’nin üst düzey yöneticilerinin girişimiyle Merdan Yanardağ ve TELE1’e büyük bir operasyon gerçekleştirilirken, Yanardağ hakkında ‘terör örgütü propagandası’ suçlamasıyla soruşturma başlatıldı. Soruşturma kapsamında emniyetteki ifadesinin ardından hakim karşısına çıkan Yanardağ tutuklandı.
AKBELEN'DE TARİHİ PROTESTO
Temmuz- Muğla'nın Milas ilçesine bağlı İkizköy halkı, Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporu olmadan maden sahasının genişletilmesi için verilen Akbelen Ormanı kesim iznine karşı protesto eylemleri gerçekleştirdi. Bölge halkına jandarma ekipleri müdahale etti, protestoları engellemek için birçok alanı bariyerlerle kapattı. İkizköylülerin 7'den 70'e direnişinde, yıllarca hafızalarda kalacak olan fotoğraf kareleri gündem oldu.
AYHAN BORA KAPLAN TUTUKLANDI
12 Eylül- Yer altı dünyasında ‘Kaplanlar’ grubu olarak bilinen suç örgütünü yönettiği iddiasıyla gözaltına alınan Ayhan Bora Kaplan tutuklandı.
TBMM AÇILIŞI ÖNCESİ İÇİŞLERİ BAKANLIĞI'NA SALDIRI
1 Ekim - Ankara’da TBMM’nin açılışı öncesinde İçişleri Bakanlığı’na yönelik bombalı terör saldırısı düzenlendi. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, saldırıyı 2 teröristin gerçekleştirdiğini açıkladı. Saldırıda 2 emniyet mensubu yaralandı.
YSP'NİN ADI ÖNCE HEDEP SONRA DEM PARTİ OLDU
15 Ekim- Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi 15 Ekim 2023 tarihinde düzenlediği 4. Olağanüstü Kongre'sinde adını "Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (HEDEP)" olarak değiştirdi ve eş genel başkanlıklara Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan seçildiler. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı 23 Kasım 2023 tarihli kararında HEDEP kısaltmasını kabul etmedi ve değiştirilmesini istedi. 11 Aralık 2023 tarihinde resmi kısaltması DEM Parti olarak belirlendi.
İSRAİL'İN SALDIRILARI PROTESTO EDİLDİ
EKİM- İsrail'in Filistin'deki sivillere yönelik saldırıları ardından Türkiye'nin dört bir yanında protestolar başladı. Filistin yanlısı eylemciler, Gazze'deki hastanenin bombalanmasının ardından İsrail Başkonsolosluğu önünde bir araya gelerek insanlık dışı saldırıları protesto etti. Savaş boyunca çeşitli protesto ve provokasyonlar devam etti.
100'ÜNCÜ YIL COŞKUYLA KUTLANDI
29 Ekim - Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yılı kapsamında yurt genelinde kutlamalar gerçekleştirildi. Milli Savunma Bakanlığı, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nda, TCG Anadolu'nun da aralarında bulunduğu 100 savaş gemisiyle İstanbul Boğazı'nda geçit töreni gerçekleştirdi. İstanbul başta olmak üzere büyükşehir belediyeleri tarafından yurt genelinde görkemli kutlamalar gerçekleştirildi.
CHP'DE ÖZEL DÖNEMİ BAŞLADI
4-5 Kasım- CHP 38. Olağan Genel Kurultayı başladı. Son genel seçimde AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a yenilen mevcut Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu ile CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel genel başkan adayları oldu. Özel, delegelerin oylaması sonucunda partinin yeni genel başkanı seçildi.
DİLAN-ENGİN POLAT TUTUKLANDI
5 Kasım- MASAK incelemesiyle başlayan süreçte lüks hayatıyla ve söylemleri ile sık sık gündem olan sosyal medya fenomeni Dilan Polat ve Engin Polat hakkında karar verildi. Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığınca, haklarında “Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi, Vergi Usul Kanunu ile Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi kanunlarına muhalefet” suçlarından soruşturma başlatılan Engin ve Dilan Polat çifti, Sulh Ceza Hakimliğine sevk edildikten sonra tutuklandı.
HRANT'IN KATİLİ OGÜN SAMAST TAHLİYE EDİLDİ
15 Kasım- AGOS Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’i 2007 yılında katleden Ogün Samast, cezaevinde 16 yıl kaldıktan sonra koşullu salıverme kapsamında tahliye edildi. Samast hakkında tahliyesinden günler sonra 10 yıla kadar hapis istemiyle yeni dava açıldı.
50+1 TARTIŞMALARI
22 Kasım- Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesiyle devreye giren 50+1 modeli, yeniden tartışmaya açıldı. AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, cumhurbaşkanı seçilmek için aranan yüzde 50+1 şartının değişmesinden yana olduğunu söyledi. Erdoğan’ın bu sözlerini parti genel başkanları değerlendirdi. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 50+1 şartını değiştirecek olası bir teklife kapıyı kapattı. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise muhtemel değişikliğin sistemin doğasını zedelememesi gerektiğini söyledi. Sisteme 2017’den beri karşı çıktıklarını anlatan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, yapılması muhtemel değişiklikle birlikte, 2 dönem kuralının da değiştirilmek istenmesine destek vermeyeceklerini söyledi.
ERDOĞAN 'KATİL' DEDİĞİ SİSİ İLE BİR ARAYA GELDİ
23 Kasım- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Katil”, “Darbeci”, “Zalim” diye andığı Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Es-Sisi ile Katar’ın başkenti Doha’da, Dünya Kupası’nın açılışında selamlaşıp tokalaştı.
SOMALİ CUMHURBAŞKANI'NIN OĞLU KAÇTI
30 Kasım- İstanbul Fatih'te motokurye Yunus Emre Göçer'in ölümüne neden olan Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud'un oğlu Muhammed Hasan Şeyh Mahmud, kazanın ardından ülkeden kaçtı. Mahmud'un "taksirle ölüme neden olma" suçundan 2 yıldan 6 yıla kadar hapsi istendi.
HASAN BİTMEZ HAYATINI KAYBETTİ
14 Aralık- Saadet Partisi Kocaeli milletvekili Hasan Bitmez, 12 Aralık 2023'te TBMM'de yaptığı konuşma sırasında kalp krizi geçirdi ve hastaneye kaldırıldı. Bİtmez, 14 Aralık günü 53 yaşında Ankara'da hayatını kaybetti.
İYİ PARTİ'DEN YEREL SEÇİM KARARI
4 ARALIK- İYİ Parti, Genel İdare Kurulu'nda 35'e 14 oy çokluğu ile yerel seçimlere iş birliği yapmadan, 'hür ve müstakil' girme kararı aldı. İYİ Parti'nin bu kararı sonrası partideki birçok üye istifa etme kararı aldı.
İYİ PARTİ'DE PARA KRİZİ VE DİKBAYIR'IN İHRACI
5 ARALIK- İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, parti bütçesinin eksiye düştüğü iddialarıyla ilgili kendisinin ve ailesinin hesaplarının inceletildiğini öne sürerek Sakarya Milletvekili Ümit Dikbayır'ı işaret etti. İddiaları yalanlayan Dikbayır, araştırılması için kendisi hakkında suç duyurusunda bulundu. Dikbayır, daha sonra partinin aldığı karar doğrultusunda ihraç edildi. İYİ Parti'de yaşanan kriz Dikbayır'la sınırlı kalmadı. Partide çok sayıda üst düzey isim istifa etti. Yerel seçimler öncesi partinin teşkilatlarında da Akşener'in 'hür ve müstakil' kararına ve yaşanan krizlere tepki olarak peş peşe toplu istifalar geldi.
KULÜP BAŞKANINDAN HAKEME YUMRUK
11 Aralık- MKE Ankaragücü Kulübü Başkanı Faruk Koca, Çaykur Rizespor maçından sonra hakem Halil Umut Meler’e saldırdı. Meler hastaneye kaldırılırken, Koca ve hakeme tekme atan 2 kişi tutuklandı. Türkiye Futbol Federasyonu yönetim kurulu ilk yaptığı açıklamada ligleri erteledi. Koca'nın AKP'nin 22. ve 23. Dönem Ankara Milletvekili olduğu ortaya çıktı. Koca, saldırı olayı sonrası partisinden istifa etti.
AYM'NİN 'HAK İHLALİ' KARARINA RAĞMEN CAN ATALAY TUTSAK
ARALIK- Gezi Parkı Davası'nda tutuklanan Can Atalay, 14 Mayıs 2023 Genel Seçimleri’nde TİP’in Hatay milletvekili seçildi. Milletvekili seçilmesinin ardından avukatları aracılığıyla mazbatasını alan ancak tutukluluğu nedeniyle milletvekili yeminini edemeyen Atalay ile ilgili Yargıtay’a yapılan tahliye talepli başvuru reddedildi. AYM, “Seçme ve seçilme hakkı”, “kişi güvenliği ve hürriyeti hakkı” yönlerinden hak ihlali olduğuna hükmetti. 13. Ağır Ceza Mahkemesi de dosyayı Yargıtay 3. Ceza Dairesi’ne gönderdi. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, AYM’nin Can Atalay hakkında ihlal kararını vermesine ilişkin mütalaasını Yargıtay 3. Ceza Dairesi’ne gönderdi. Mütalaada, “Milletvekili, Türkiye Cumhuriyeti Anayasanın 83/2 maddesinde öngörülen yasama dokunulmazlığından yararlanamayacaktır” denildi. Yargıtay'ın bu kararı, birçok hukukçu ve muhalefet siyasetçisi tarafından 'yargı darbesi' olarak tanımlandı. AYM'nin kararının tanınmaması uzun süren siyasi tartışmaları da beraberinde getirdi. AYM, Anayasa’nın 67. maddesinde güvence altına alınan “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı” ve 19. maddesinde güvence altına alınan “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı”nın ihlal edildiğine oyçokluğuyla karar verdi. AYM üyeleri, ilk kararda karşı oy kullanan üyeler de dahil olmak üzere, 'AYM'nin kararının uygulanması gerektiği' konusunda birleşti. Kararda, Yargıtay'ın ve yerel mahkemenin AYM'nin kararına uymaması eleştirildi.
ŞEHİT CENAZESİNDE PROVOKASYON
24 Aralık- Irak’ın kuzeyinde PKK’lı teröristlerle çıkan çatışmada şehit olan Piyade Sözleşmeli Er Enis Budak, Manisa’da gözyaşları arasında son yolculuğuna uğurlandı. CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in de katıldığı cenazede provokasyon yapıldı. Cenazeye katılan bir grup Özgür Özel'i hedef aldı. Bir şehit yakını araya girerek "Bırakın da acımızı yaşayalım, herkes başımızın tacıdır” sözleriyle slogan atan gruba tepki gösterdi.
ASGARİ ÜCRET 17 BİN 2 LİRA OLDU
27 ARALIK- Yaklaşık 7 milyon asgari ücretli çalışan başta olmak üzere, toplumun genelini ilgilendiren asgari ücret görüşmeleri tamamlandı. Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan 2024 yılında uygulanacak asgari ücreti 17 bin 2 lira olarak açıkladı.
