Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu’nun 2024 yılı hesap dönemine yönelik yürüttüğü kapsamlı analizlerde, yaklaşık 2,9 trilyon liralık ticaret hacmine sahip 40 bin vergi mükellefi "yüksek riskli" gruba alındı. Denetim süreçleri bu mükelleflerin risk puanları ve gönüllü uyum düzeylerine göre çeşitlendirilecek.
500 Bin Mükellef Taramadan Geçti
Vergi Denetim Kurulu’nun Risk Analiz Merkezi tarafından yapılan değerlendirmelerde, farklı vergisel risk unsurları göz önüne alınarak 500 bin mükellef sistematik şekilde incelendi. Bu analizlerin sonucunda, ticari hacmi 2,9 trilyon lirayı bulan 40 bin mükellefin potansiyel risk taşıdığı belirlendi. Uzmanlara göre bu rakam, ülke ekonomisi açısından kayda değer büyüklükte.
Risk Durumuna Göre Esnek Denetim Modeli
Denetim türleri, mükelleflerin risk puanları ve önceki yıllardaki uyum düzeylerine göre farklılaştırılacak. Yüksek risk taşıyanlar için "aramalı vergi incelemesi" gibi detaylı denetim yöntemleri uygulanacak. Orta ve düşük risk grubundaki mükellefler ise "izaha davet", "sınırlı inceleme" veya "gönüllü uyum" gibi daha esnek prosedürlerle sürece dahil edilecek.
Beyanname Gözetim Programı Devrede
İlk kez uygulamaya alınan “Beyanname Gözetim Programı” da riskli ancak gönüllü uyum sağlayabilecek potansiyel mükellefleri hedef alıyor. Bu program kapsamında, beyan dönemi öncesi mükelleflerle temasa geçilerek olası riskler hakkında bilgi veriliyor. Böylece, beyanda doğruluğun artırılması ve gönüllü uyumun teşvik edilmesi amaçlanıyor.
Denetim Süreci Sahada da Takip Edilecek
Riskli bulunan mükellef gruplarına özel müfettiş atamaları yapılarak, gözetim süreci doğrudan sahada yürütülecek. Böylece, müfettiş ve mükellef teması artırılarak, denetim öncesinde daha bilinçli bir vergi süreci inşa edilmesi hedefleniyor.
Risk Grubu Dinamik Şekilde Güncellenecek
Beyan sonrası elde edilen veriler ve müfettişlerin sahadan getirdiği geri bildirimler doğrultusunda riskli mükellefler listesi düzenli olarak gözden geçirilecek. Gerekli uyumu gösteren ve ek risk taşımayan mükellefler bu kapsamdan çıkarılarak, sınırlı denetim kapasitesinin daha verimli kullanılmasının önü açılacak.
Bakan Şimşek: “Kapıyı Biz Çalmadan Gönüllü Uyum Sağlayın”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de yaptığı açıklamada, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede yeni analiz teknikleri ve saha uygulamalarıyla etkinliğin artırılacağını vurguladı. Şimşek, şu ifadeleri kullandı:
“Amacımız, ileri analiz teknikleri, saha denetimleri ve izaha davet mekanizmasıyla vergiye gönüllü uyumu artırmak. Tüm mükelleflerimizi, Maliye kapılarını çalmadan bu sürece dahil olmaya davet ediyorum. Riskli görülen ve ileride yüksek cezai müeyyidelerle karşılaşmak istemeyen mükelleflerimizi izaha bekliyoruz.”
Bu adımlar, hem denetim kaynaklarının daha verimli kullanılmasını hem de vergi bilincinin artırılmasını amaçlıyor.
