Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) tarafından 10 Mayıs 2023 ÇARŞAMBA 32186 sayılı Resmi Gazetede TAHSİLAT GENEL TEBLİĞİ (SERİ: B SIRA NO: 18) Yayımlanmış bulunmaktadır. 5326 sayılı Kabahatler Kanununa dayanılarak hazırlana bu Tebliğin amacı; idari para cezaları için genel usul kanunu olan 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun bazı maddelerinin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Bilindiği üzere; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu, tüm idari para cezaları için genel usul kanunudur. İdari yaptırım kararlarında bulunması gereken hususlar, kararların tebliğ usulü, hususi kanunda hüküm bulunmaması koşuluyla idari yaptırıma ilişkin kanun yolu ve ödeme süresi, idari para cezalarının ödeme usulü, zamanaşımı, idari para cezalarının takibi ile gelir kaydedileceği yerler gibi konularda 5326 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. 5326 sayılı Kanun hükümlerinden sonra yürürlüğe giren kanun hükümleri saklıdır.
İdari yaptırım kararında; hakkında idari yaptırım kararı verilen kişinin kimlik bilgisi (T.C. kimlik numarası, yabancı kimlik numarası, vergi kimlik numarası dahil) ve adresi, idari yaptırım kararı verilmesini gerektiren kabahat fiili, bu fiilin işlendiğini ispata yarayacak deliller, karar tarihi ve kararı veren kamu görevlilerinin kimlik bilgisi, fiilin işlendiği yer ve zaman, idari para cezasının tutarı, ödeme süresi, ödeme yeri, idari yaptırım kararına karşı başvurulabilecek kanun yolu, mercii ve süresi, indirimli ödeme ve taksitlendirme talep etme hakkı, ödeme yapılmaması halinde uygulanacak müeyyideler yer alır. Tutanak tanzimi suretiyle verilen idari yaptırım kararlarında birinci fıkrada belirtilen bilgilere yer verilir. İdari yaptırım kararı, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanununun ilgili hükümlerine göre tebliğ edilir. İdari yaptırım kararları, Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı ile cezayı veren birim arasında yapılan protokoller kapsamında, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 107/A maddesine göre kurulan teknik altyapı üzerinden elektronik ortamda tebliğ edilebilir. Elektronik ortamda yapılan tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır. Bu tebligatlar, 7201 sayılı Kanun uyarınca yapılmış tebligat yerine geçer.
Kesinleşme
Bir alacağın kesinleşmesi, alacağın varlığının hukuk düzeninde ihtilaflı olmaması ve ihtilaflı hale gelme olasılığının kalmamasıdır. İdari para cezaları için kesinleşme; idari yaptırım kararına karşı kanun yoluna başvurulmaması, kanun yoluna başvurulduğu hallerde ise yargılama aşamalarının son bulmasıdır.
İdari para cezaları aşağıdaki hallerde kesinleşir:
a) İdari para cezasına karşı süresi içinde kanun yoluna başvurulmaması halinde, dava açma süresinin sonunda kesinleşir.
b) Hususi kanunlarında kanun yolu düzenlenmeyen idari para cezaları, tebliğ edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde sulh ceza hakimliğine başvurulmadığı takdirde, bu sürenin bitiminde kesinleşir. Ancak, 15 gün içinde sulh ceza hakimliğine başvurulması halinde;
1) Üçbin Türk Lirasına (bu tutar dahil) kadar idari para cezalarına ilişkin sulh ceza hakimliğinin karar tarihinde,
2) Üçbin Türk Lirasının (bu tutar hariç) üzerindeki idari para cezalarına ilişkin kararın taraflara tebliğini müteakip 5326 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen sürenin bitiminde, sulh ceza hakimliği kararına itiraz edilmesi halinde itirazı incelemeye yetkili sulh ceza hakimliğince verilen karar tarihinde,
idari para cezası kesinleşir.
c) Mahkemece yapılan kovuşturmada fiilin kabahat oluşturduğunun anlaşılması nedeniyle mahkemece verilen idari para cezasına karşı 5326 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen süre içinde itiraz yoluna başvurulmaması halinde bu sürenin sonunda; itiraz yoluna başvurulması durumunda ise yargılama aşamalarının son bulduğu tarihte idari para cezası kesinleşir.
ç) İdari para cezasına karşı başvurulabilecek kanun yolunun hususi kanununda düzenlenmiş olması halinde, bu düzenlemeler dikkate alınmak suretiyle idari para cezalarının kesinleşmesi tespit edilir.
(3) Genel bütçeye gelir kaydedilmesi gereken idari para cezalarının 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre takip edilebilmesi için bu cezaların kesinleşmesi gerekir. Ancak, 5326 sayılı Kanun hükümlerinden sonra yürürlüğe giren kanun hükümleri saklıdır.
(4) Genel bütçeye gelir kaydedilmeyen idari para cezalarının takibinde kesinleşme şartı aranmaz.