Tuğçe Dokumacı
Alışveriş bağımlılığı olarak bilinen onyomani, kişinin dürtüsel bir şekilde ve kontrol edilemez bir biçimde sürekli alışveriş yapma eğilimine sahip olduğu bir psikolojik durumdur. Bu durum, kişinin gerçek ihtiyaçlarından bağımsız olarak sürekli alışveriş yapma isteğiyle kendini gösterir. Bu alışveriş davranışları genellikle finansal zorluklara, duygusal sıkıntılara ve ilişki sorunlarına neden olabilir.
Onyomani, bir tür bağımlılık bozukluğu olarak ortaya çıkar ve tedavi edilmesi gerekebilir. Psikolojik ve duygusal faktörler onyomaniye sebebiyet verebilir.
Bu durumun belirtileri kişiden kişiye değişmekle birlikte genel olarak şunlardır:
Sürekli Alışveriş Yapma İhtiyacı: Onyomani olan kişiler sürekli olarak alışveriş yapma isteği hissederler. Bu istek, gerçek ihtiyaçlarından bağımsız olarak ortaya çıkabilir.
Kontrolsüz Harcama: Onyomani olan kişiler, alışveriş yaparken harcadıkları parayı kontrol edemezler. Bu nedenle, mali sorunlar yaşayabilirler.
Alışveriş Duygusal Boşlukları Doldurma: Alışveriş yapmak, onlar için duygusal boşlukları doldurma veya stresle baş etme yolu olabilir. Alışveriş yaparken geçici bir rahatlama hissedebilirler.
Alışveriş Bağımlılığı: Alışveriş yapma davranışı, giderek bağımlılık haline gelebilir. Kişi, alışveriş yapmadan mutlu olamaz hale gelebilir.
Sosyal ve İlişkisel Sorunlar: Onyomani olan kişilerin ilişkilerinde ve sosyal hayatlarında sorunlar yaşaması muhtemeldir. Aile üyeleri, arkadaşlar ve iş arkadaşlarıyla ilişkileri etkilenebilir.
Alışverişten Sonra Suçluluk ve Utanç Hissi: Kişilerin alışveriş yaptıktan sonra suçluluk, utanç veya pişmanlık duyguları yaşaması yaygın bir durumdur.
Alışverişle İlgili Yalanlar: Onyomani olan kişiler, alışveriş alışkanlıklarını saklamak için yalanlar söyleyebilirler.
Onyomani tanısı konulduğunda tedavi edilebilir. Tedavi genellikle psikoterapi, ilaç tedavisi ve destek grupları gibi yöntemlerin kombinasyonunu içerir. Psikoterapi, bireysel veya grup seansları aracılığıyla alışveriş bağımlılığının nedenleri araştırır ve kişiye alternatif başa çıkma mekanizmaları öğretmeyi amaçlar. Kognitif davranışçı terapi, alışverişle ilişkili düşünce ve davranışları değiştirmeye yardımcı olabilir. İlaç tedavisi, eşlik eden durumlar için reçeteli ilaçlar kullanılabilir. Destek grupları, kişinin deneyimlerini paylaşabileceği ve destek alabileceği bir ortam sağlar. Mali danışmanlık, kişinin mali durumları genellikle etkilendiğinden, harcamalarını kontrol etmesine ve borçlarını yönetmesine yardımcı olabilir.
Onyomani tedavisi, kişinin özel ihtiyaçlarına ve durumuna bağlı olarak değişebilir. En etkili tedavi planını oluşturmak için bir uzmana danışmak durumun ilerleyişini kontrol altına almak için son derece önemlidir.
