Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), hak ihlali kararı verdiği Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili Can Atalay’ın avukatları Yargıtay Başkanlığının 10 Kasım’da yaptığı açıklamaya karşı açıklama yaptı.
Atalay’ın avukatları Fikret İlkiz, Deniz Özen, Akçay Taşçı ve Evren İşler yaptıkları yazılı açıklamada, “Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay 3. Ceza Dairesinin Can Atalay hakkındaki kararlarını” değerlendirdiler.
Avukatlar, açıklamada Anayasa’nın “Anayasa Mahkemesi kararları herkesi bağlar” başlıklı 153’ün maddesini “Yargıtay’ın dikkat almadığını” ifade ettiler.
Avukatların açıklamasının tamamı şöyle:
Yargıtay basın açıklamasında Anayasanın sadece 146. (Anayasa Mahkemesi) 154. (Yargıtay) ve 155 inci (Danıştay) maddelerinden bahsetmiştir. Anayasanın 153’üncü maddesini dikkate almamış ve bilinerek atlanmıştır. Sorunun özü Anayasa madde 153’tür.
“En üstün olan sadece Anayasadır”
Doğru bilgilendirme şudur: Anayasamızın 153. Maddesine göre Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır. Yasama yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri ve Yargıtayı bağlar.
Anayasa Mahkemesi kararları kesindir. Yüksek dereceli yargı organları arasında üstünlük sıralaması yoktur. En üstün olan sadece Anayasadır.
Yargıtay Şerafettin Can Atalay hakkında inceleme yaparken savunma avukatlarının başvuru dilekçelerini yok saymış, hiçbir kararı tebliğ dahi etmemiştir. Böyle bir zihniyeti ve tavrı reddediyoruz.
Savunma, insanlığın tarihidir. Yargının olmazsa olmazıdır. İnsan haklarından hukuk yaratır.
“Söylüyorlar; ama yapmıyorlar”
Yargıtayın misyonu; adli uyuşmazlıkları, insan hakları, etik ilkeler ile evrensel hukuk değerleri ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının temel ilkeleri ışığında, toplumun güvenini ve hukuki güvenliği sağlayacak şekilde şeffaf, topluma karşı hesap verebilir, bağımsız ve insan onuruna uygun bir yaklaşımla; makul sürede sonuçlandırarak, ülke genelinde içtihat birliğini gerçekleştirmektir. Böyle yazmışlar, böyle söylüyorlar; ama yapmıyorlar!
Aksine davranan Yargıtay 3. Ceza Dairesi 25 Ekim 2023 tarihli Anayasa Mahkemesi kararına “uyulmaması” kararı vermiş, Anayasa Mahkemesini, kararını ve bireysel başvuru hakkını yok sayarak “yargıda kriz” yaratmıştır.
“Bireysel başvuru politik çıkarlara feda edilemez”
Anayasa ve yasa değişikliği için yargı krizi yaratmak, kişilerin hukuki güvenliğini ortadan kaldırmaktır. Temel hak ve özgürlüklerin korunması herkesin görevidir. Hak arama yolu olan bireysel başvuru hakkı politik çıkarlara feda edilmeyecek kadar kıymetlidir…
Anayasa Mahkemesinin Can Atalay hakkındaki Genel Kurul kararını yok sayarak “uygulanmaması” yönünde karar almakla ve Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunmakla Yargıtay 3. Ceza Dairesi Anayasa Mahkemesini ve kararını işlevsiz bırakmıştır.
“İnsan hak ve özgürlükleri esastır”
Anayasa Mahkemesinin ve üyelerinin hedef gösterilmesi gibi son derece vahim, kabul edilemez ve hukuka aykırı sonuçlar yaratan bu karar yüzünden yargı krizi derinleşmiştir. Bu yanlıştan dönülmelidir, temel insan hak ve özgürlükleri esastır, istisnalar dar özgürlükler geniş yorumlanır.
Yargıtay kendi kararı hakkında basın açıklaması yapmak zorunda kalmıştır. Sorun insan hakları, hukuk devleti ve demokrasi sorunudur. Seçme ve seçilme hakkıdır. Siyasaldır ve yargıya olan güveni sağlamak için basın açıklaması yapmak zorunda kalan Yargıtay verdiği kararla hak ihlali yaratmış, kararı kriz doğurmuş ve kamuoyu vicdanını rahatsız etmiştir.
“Yargıtay Ceza Genel Kurul kararlarına aykırı"
Anayasa Mahkemesi kararları uygulanmak için verilir; kriz yaratmak için karar verilmez.
Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Anayasa Mahkemesinin benzer içtihatlarına ve Yargıtay Ceza Genel Kurul kararlarına aykırı davranmıştır. Bireysel başvuru kararlarıyla benzer ihlalleri önleme yükümlülüğü yargı organlarının hukuka ve adalete karşı sorumluluğudur. Başvurucu milletvekilinin anayasal haklarını daraltıcı bir şekilde yorumlamak suretiyle Şerafettin Can Atalay’ın temel insan hakları ihlal edilmiştir.
Yargıtay kararının doğurduğu sonuçlar gözetilmeksizin, Anayasa Mahkemesinin Anayasa ile verilmiş yargısal görev ve yetkisi kapsamında verdiği kararlara yönelik yüksek yargı kurumlarının saygınlığını zedeleyen ve eleştiri sınırlarını aşan haksız tepkiler endişe ve üzüntüyle karşılanmaktadır.
Hukuki güvenliğin, toplumsal barışın ve hukuki öngörülebilirliğin sağlanması şarttır.
Yasal haklarımızı kullanıyoruz, haklarımızı korumak için itiraz ediyoruz…
"Yüksek yargı organları karşı taraf değillerdir"
Anayasa’dan aldığımız yetki ve sorumlulukla Yargıtay 3. Ceza Dairesinin Anayasa Mahkemesinin 25.10.2023 tarihli kararını uygulamamak üzere aldığı kararla ortaya çıkan sorunların çözümünde avukatları yok sayan yaklaşıma rağmen, Yargıtay 3. Ceza Dairesi kararına itiraz ediyoruz.
Yargının sorunu ve çözümü yargı organlarına aittir. Hiç kimse yargı krizinin “çözümünde” “hakem” olamaz. Sorun yargının kendisi tarafından çözülür. Mahkemeler bunun için vardır.
Yüksek yargı organları birbirlerine karşı taraf değillerdir, olmamalıdırlar.
Hukuka olan inancımızla avukat olarak kanunlarda ve Anayasada yazılı olan haklarımızı kullanmakla yükümlü olduğumuzdan dolayı “itiraz” hakkımızı kullanıyoruz.
"Sadece bir mahkeme arıyoruz..."
Belki 26.10.2022 tarihli Yargıtay Ceza Genel Kurulunun (Esas No: 2020/16-462, Karar No: 2022/671) kararında Anayasa Madde 83 ve Madde 14. Madde hakkında Anayasa Mahkemesi kararlarına referans verilerek bir milletvekili hakkında ortaya çıkan benzer sorunun çözümü için verilen kararı dikkate alan “yüksek dereceli” yargıçlar çıkabilir!
Belki, 26 Ekim 2023 ve 27 Ekim 2023 tarihli başvurularımızı dikkate alınan mahkeme olabilir!
Belki yüksek dereceli yargı organlarından birisi, verdiği kararı avukatlara tebliğ edebilir!
Umutlu değiliz. İtirazımızdan sonuç çıkar mı bilmiyoruz. Beklemiyoruz!
Yargı krizinin çözümünü etkiler mi, bilmiyoruz.
Yargıtay 4. Ceza Dairesinden bir beklentimiz yoktur. Belki yine bir kişi bile olsa ilk itiraz incelemesinde karşı oy yazan bir “yargıç” olabilir. Eğer karar verecek heyete alınırsa tabii!
İtirazımız; suya yazılan yazı gibi karşılansa bile,
Hukuka, adalete ve hukuk devletine olan inancımızı bütün yapılanlara rağmen yitirmediğimizden,
Hayatın muhalefet şerhi olan biz aşağıda imzası bulunan avukatlar olarak;
Anayasa Mahkemesinin 25 Ekim 2023 tarihli Genel Kurul kararını uygulamak üzere karar verebilecek yüksek dereceli veya sadece bir mahkeme arıyoruz…