Fox News’in haberine göre, COVID-19 geçiren bazı hastalar, enfeksiyon sonrası COVİD sonrası pulmoner fibrozis adı verilen bir durumla karşı karşıya kalıyor. Bu hastalık, akciğer dokusunun zamanla sertleşmesine ve solunum kapasitesinin azalmasına yol açıyor. Özellikle hastalığı ağır geçiren ve yoğun bakımda uzun süre kalan bireylerde bu durum daha yaygın görülüyor.
Mount Sinai Sağlık Sistemi’nde akciğer nakli direktörü olarak görev yapan Dr. Scott Scheinin'in yaptığı açıklamada, COVID-19’un erken evrelerinde akciğerlerde şiddetli iltihaplanma meydana geldiğini belirtti. Hastalığı ağır atlatan bireylerin akciğerlerinde doku kaybı yaşandığını ifade eden Scheinin, bu durumun uzun vadede solunum yetmezliğine yol açabileceğini söyledi.
COVID-19 Sonrası Akciğer Nakli Gerekebiliyor
Haberde 50’li yaşlarındaki Pastör Benjamin Thomas’ın yaşadığı sağlık mücadelesine de yer verildi. Mart 2020’de COVID-19’a yakalanan Thomas, yaklaşık 100 gün hastanede kaldı, 54 gün boyunca solunum cihazına bağlı yaşadı ve altı hafta boyunca tıbbi olarak komaya sokuldu. Hastaneden taburcu edildiğinde oksijen tüpü kullanmak zorundaydı.
Ancak iyileşme sürecinin ardından, 2022 yılında nefes darlığının daha da kötüleştiğini fark etti. Fox News’e verdiği röportajda, “Oksijensiz 30 saniyeden fazla duş alamıyordum” diyen Thomas, akciğer fonksiyonlarının giderek zayıfladığını belirtti. Yapılan biyopsi ve testler sonucunda COVİD sonrası pulmoner fibrozis teşhisi konuldu.
Sağlık durumu hızla kötüleşen Thomas, akciğer nakli için bekleme listesine alındı. Çift akciğer nakli yerine, bekleme süresini kısaltmak için tek akciğer naklini tercih etti ve 2023 yılında ameliyat oldu. Bugün, nakilden iki yıl sonra, oksijen desteğine ihtiyaç duymadan günlük aktivitelerini sürdürebiliyor.
Post-COVID Pulmoner Fibrozis Nedir?
COVID sonrası pulmoner fibrozis, enfeksiyonun ardından akciğer dokusunun kalıcı olarak sertleşmesi ve normal solunum işlevlerini yerine getirememesi durumudur. Normalde sağlıklı akciğerler, oksijen ve karbondioksit değişimini verimli bir şekilde gerçekleştirir. Ancak COVID-19’un bazı hastalarda tetiklediği iltihaplanma, bu işlevi bozarak solunum kapasitesini ciddi şekilde düşürebiliyor.
Dr. Scheinin, Fox News’e yaptığı açıklamada, fibrozisin ilerleyici bir hastalık olabileceğini ve zamanla hastaların nefes almasının giderek zorlaşacağını belirtti. Eğer skarlaşma küçük bir bölgeyi etkiliyorsa hastalar bunu fark etmeyebilir, ancak daha geniş bir alan etkilendiğinde solunum fonksiyonları önemli ölçüde zarar görür.
Hastalığın ilerlemesiyle birlikte, bireyler solunum yolu enfeksiyonlarına daha duyarlı hale geliyor. Grip veya diğer solunum yolu hastalıklarının, COVID-19 nedeniyle hasar gören akciğerlerde daha ağır seyredebileceği vurgulanıyor.
COVID-19 Sonrası Akciğer Hastalıklarının Belirtileri ve Tanı Yöntemleri
COVİD sonrası pulmoner fibrozisin belirtileri arasında nefes darlığı, kronik öksürük ve fiziksel aktivitelerde zorlanma bulunuyor. Özellikle COVID-19 geçirmiş, sigara içen ya da KOAH gibi altta yatan solunum hastalıkları olan bireylerin bu belirtileri yaşadığında bir uzmana başvurması gerektiği belirtiliyor.
Hastalığın tanısı için kullanılan testler arasında akciğer röntgeni, bilgisayarlı tomografi (BT), solunum fonksiyon testleri ve kan testleri yer alıyor. Bu testler, akciğerlerde meydana gelen yapısal değişiklikleri ve solunum kapasitesindeki kaybı tespit etmek için kullanılıyor.
Post-COVID Pulmoner Fibrozis İçin Tedavi Seçenekleri
Hastalık için kesin bir tedavi yöntemi bulunmasa da bazı ilaçlar ve terapiler hastaların yaşam kalitesini artırabiliyor. Anti-fibrotik ilaçlar, akciğerlerdeki sertleşmeyi yavaşlatmak amacıyla araştırılmaya devam ediyor.
Bunun yanı sıra, kortikosteroidler ve diğer anti-inflamatuar ilaçlar, mevcut akciğer hastalıkları için kullanılan tedavi seçenekleri arasında yer alıyor. Pulmoner rehabilitasyon ve solunum terapileri ise hastaların nefes almasını kolaylaştırmak ve günlük yaşamlarını sürdürebilmelerine yardımcı olmak amacıyla öneriliyor.
Dr. Scheinin, Fox News’e yaptığı açıklamada, post-COVID pulmoner fibrozis semptomları yaşayan bireylerin mutlaka bir uzmana danışmaları gerektiğini vurguladı. Nefes darlığı, günlük aktiviteleri zorlaştıran en önemli belirtilerden biri olarak gösterilirken, erken teşhisin tedavi sürecinde kritik bir rol oynadığı ifade edildi.
