Tuğçe Dokumacı
Cumartesi Anneleri, 27 Mayıs 1995'ten bu yana her cumartesi günü Galatasaray Meydanı'nda oturma eylemleri düzenleyerek gözaltında kaybolan yakınlarını ve faili meçhul siyasi cinayetlere kurban giden yakınlarının faillerini arayanlardan oluşan bir topluluktur.
Cumartesi Anneleri, Türkiye'de 1990'ların başından itibaren kaybolan yakınlarının akıbetini öğrenmek ve adalet aramak için mücadele eden insanlardan oluşan bir topluluktur. Bu hareket, ilk olarak 1995 yılında başlamıştır. Cumartesi Anneleri, çoğunlukla gözaltında kaybolmuş kişilerin aile üyeleri ve yakınlarından oluşmaktadır ve çoğunlukla annelerdir, bu yüzden bu isimle anılmaktadırlar.
Hareketin kökeni, Türkiye'de 1980'lerin sonları ve 1990'ların başlarında yaşanan siyasi çalkantılara dayanır. Bu dönemde, özellikle güvenlik güçleri tarafından gözaltına alınan birçok kişi, resmi olarak hiçbir zaman serbest bırakılmamış veya öldürülmüş oldukları onaylanmamıştır. Bu "gözaltında kaybolmalar" genellikle işkence, yargısız infaz veya zorla kaybetme şeklinde gerçekleşmiştir.
Cumartesi Anneleri, her cumartesi günü, çoğunlukla İstanbul'daki Galatasaray Meydanı'nda toplanarak, kayıplarının akıbetini sorgulamak ve hükümetten kayıplarının nerede olduğuna dair cevaplar vermesini talep etmek için barışçıl oturma eylemleri düzenlemişlerdir. Bu toplanmalar, Türkiye'de uzun süren sessizliklerin ardından kayıpların hafızasını canlı tutma ve hükümeti sorumluluk almaya çağırma çabasıdır.
Cumartesi Anneleri, aynı zamanda uluslararası insan hakları örgütlerinin de dikkatini çekmiş ve Türkiye'deki insan hakları ihlallerine karşı önemli bir sembol haline gelmiştir. Topluluk, adalet arayışını sürdürürken, kayıpların anısını yaşatma ve insan haklarının korunmasına dair farkındalık yaratma mücadelesini de devam ettirmektedir.