Küresel iklim değişikliğine bağlı sıcaklık artışı denizlerdeki istilacı türlerin yayılımını da hızlandırıyor. Ocak ayının ilk yarısı geride kalırken, Antalya kıyılarındaki deniz suyu sıcaklığının 20, 21 derece olarak ölçülmesi uzmanları endişelendirirken, Türkiye denizlerinde korkuya neden olan istilacı türlerin başında ise zehirli balon balığı geliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı ise istilacı tür olan balon balığı avcılığına destek ödemesi yapıyor. Balon balığı kuyruğu getiren balıkçılara, getirdikleri adet başına ücret verilmesine karşın tüm önlemlere rağmen balon balığı popülasyonu artmaya devam ediyor.
24 YILDIR KIYILARIMIZDA
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Balıkçılık Ve Su Ürünleri İşleme Teknolojisi Bölümü Balıkçılık Teknolojisi Ve Yönetimi Anabilim Dalından Prof. Dr. Firdes Saadet Karakulak, balon balığının 2000 yılının başlarından itibaren Akdeniz ve Ege sularında görülmeye başlandığını belirtirken, "İstilacı olan bu tür balıkçılık sektörünü olumsuz etkiliyor. Birçok balıkçı, av mevsiminde hedeflediği türden ziyade balon balığı ile karşılaşıyor. Balon bağı, olta ve ağlara da zarar veriyor" dedi.
ÇANAKKALE BOĞAZINA DAYANDI
Balon balığının küresel sıcaklık dengesindeki bozulma nedeniyle Çanakkale Boğazına kadar geldiğini sözlerine ekleyen Prof. Dr. Karakulak, "Bu balık kesinlikle yenmemelidir. Balon balığı zehirli olduğu için öldürücü. 2008'de Marmara Denizinde de balon balığı saptamıştık ancak Marmara'nın bozulan eko sisteminde popülasyon yayılımı olmadı. Maalesef iklim değişikliği etkisini gösteriyor. Doğu Akdeniz en tehlikeli bölgelerin başında geliyor. Doğu Akdeniz sularındaki sıcaklık değerleri son yıllarda 2-4 derece arttı. Bu artış balon balığının yayılma sebebi. Kızıldeniz'de yaşayan balon balığı, artık Ege bile mesken tutar halde" diye konuştu.
KEDİ BALIĞI ÖRNEĞİ
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Temel Bilimler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Serhan Tarkan ise sıcak su balık türlerinin habitatının genişlediği uyarısında bulunurken, "Türkiye’ye akvaryum balığı ticareti vasıtasıyla giren ve daha sonra Eskişehir'deki çeşitli sıcak su kaynaklarına giren tropikal kökenli çeşitli kedi balığı türlerinin bu sayede popülasyon oluşturup varlıklarını sürdürdüklerini biliyoruz. İklim değişikliği nedeniyle iklim koşullarının değiştiği stresli ekosistemler, yabancı türlerin başarılı bir şekilde istilasını kolaylaştırabilecek daha fazla kaynak ve imkan sağlıyor" bilgisini paylaştı.
1.2 MİLYAR DOLAR ZARAR
İstilacı balık türlerinin, balıkçılık sektörüne 1.2 milyar dolar maliyet yarattığının altını çizen Prof. Dr. Tarkan, uyarılarını şöyle sıraladı: "Yıllık maliyetlerin sadece 2020-2022 yıllarında yılda 504 milyon dolara ulaştı. İstilacı türler, insan sağlığını tehdit edebilir. Birçok istilacı organizmanın, insan sağlığı üzerinde de olumsuz etkileri bulunuyor. Yabancı türler, hastalık oluşturabildiği gibi, hastalığın taşınmasına da neden olabiliyor. Sıcaklık ve yağış gibi çevrenin önemli olgularını, aşırı hava olaylarının sıklığını, atmosfer bileşimini ve arazi örtüsünü değiştiren iklim değişikliği, istilacı türlerin coğrafi yayılışını hızlandırıyor. Bu durum, özellikle kırılgan habitatları tehdit ediyor."
