Devrim KARTAL
Dünya Dans Günü, dansın evrensel dili ve kültürlerarası etkileşimi teşvik etmek amacıyla her yıl 29 Nisan'da kutlanan özel bir gündür. Bu tarih, modern bale anlayışına önemli katkılarda bulunmuş Fransız dansçı ve koreograf Jean-Georges Noverre'nin doğum günüdür. Bu gün, Uluslararası Dans Komitesi tarafından belirlenmiştir. Noverre, dans sanatındaki anlatım gücünü artırmak için "bale d'Action" adını verdiği, hikaye anlatımında dansın ifadesini ön plana çıkaran bir yaklaşım geliştirmiştir. Bu bağlamda, Noverre'nin sanatına olan katkıları, onun doğum gününün Dünya Dans Günü olarak belirlenmesine ilham kaynağı olmuştur.
Tarihçe ve Kuruluşu
1982 yılında Uluslararası Dans Komitesi (CID) tarafından ilan edilen Dünya Dans Günü, dansın toplumlar arasındaki diyalog ve anlayışı güçlendirme potansiyelini vurgulamayı amaçlar. CID, UNESCO'nun dansa özel bir birimi olarak bu günü, dansın kültürel çeşitliliğini ve birleştirici gücünü kutlamak için seçmiştir.
Amacı
Dünya Dans Günü'nün ana amacı, dansın küresel anlamda birleştirici bir güç olarak rolünü ve tüm kültürlerdeki varlığını kutlamaktır. Bu gün, dansın sanat olarak sosyal, kültürel ve eğitimsel değerlerine dikkat çekmek, dans eğitimi ve pratiklerine erişimi teşvik etmek ve dans sanatçılarının çalışmalarını desteklemek için de bir platform sunar.
Her yıl 29 Nisan'da kutlanan Uluslararası Dans Günü için, olağanüstü yeteneklere sahip bir koreograf veya dansçı, dünya çapında birlik ve kültürlerarası anlayışı teşvik eden bir mesaj yayınlamak üzere davet edilir. Bu önemli görev, World Dance Alliance ve ITI Uluslararası Dans Komitesi iş birliğiyle, Uluslararası Dans Günü'nün kurucu kurumu tarafından seçilen sanatçılara verilir. "Uluslararası Dans Günü Mesajı" ile amaç, siyasi, kültürel ve etnik farklılıkları aşarak, dansın evrensel dilinde insanları bir araya getirmek ve bu sanatın evrenselliğini kutlamaktır.
Kutlamalar ve Etkinlikler
Dünya Dans Günü boyunca, dünya genelinde birçok farklı etkinlik gerçekleştirilir. Profesyonel dans toplulukları, dans okulları, üniversiteler, kültür merkezleri ve amatör gruplar tarafından düzenlenen etkinlikler arasında:
- Dans Performansları: Çeşitli dans türlerinden örnekler sunan gösteriler düzenlenir. Bale, çağdaş dans, sokak dansları, halk dansları ve daha fazlası gibi geniş bir yelpazede dans stilleri sergilenir.
- Atölye Çalışmaları: Dansın temel tekniklerini öğrenmek için atölyeler düzenlenir. Bu atölyeler genellikle dans sanatçıları tarafından yönetilir ve katılımcılara çeşitli dans stillerini deneyimleme fırsatı sunar.
- Ücretsiz Dans Dersleri: Dans okulları ve stüdyoları, halka açık ücretsiz dersler sunarak daha geniş kitleleri dansa dahil etmeyi amaçlar.
- Dans Filmleri Gösterimi: Dansa adanmış filmlerin gösterimleri yapılır, bu sayede dans sanatının sinemadaki yansımaları izleyiciye sunulur.
- Panel ve Söyleşiler: Dansın sanat, kültür ve eğitim üzerindeki etkilerini tartışmak üzere düzenlenen panel ve söyleşilerle bilgi alışverişi yapılır.
Bu kutlamalar, dansın sadece bir performans sanatı olmadığını, aynı zamanda toplumsal birleşmeyi ve kültürlerarası anlayışı destekleyen güçlü bir araç olduğunu vurgular. Dünya Dans Günü, her yaştan ve her kesimden insanı bir araya getirerek dansın evrensel dilinde birleşmeyi teşvik eder.
DÜNYA DANSLARI
Dünya dansları, kültürel mirasın önemli bir parçası olarak, çeşitli ulusların tarihini, geleneklerini ve sosyal etkileşimlerini yansıtır. İşte dünya çapında popüler bazı dans türlerine dair bir genel bakış:
1. Bale (Batı Avrupa): Bale, İtalya'da Rönesans döneminde doğmuş, ancak Fransa ve Rusya'da geliştirilerek sanat formuna dönüşmüştür. Zarif hareketler, disiplinli teknikler ve hikaye anlatımı ile bilinir. Bale, klasik müzikle uyumlu ve estetik açıdan zengin performansları ile tanınır.
2. Flamenco (İspanya): Andalucia bölgesine özgü olan Flamenco, güçlü duygusal ifade, hızlı ayak hareketleri ve ritmik el çırpma özellikleri ile dikkat çeker. Gitar eşliğindeki bu dans, İspanyol kültürünün tutkulu bir temsilcisidir.
3. Samba (Brezilya): Afrika kökenli ritimlerle zenginleşen Samba, Brezilya'nın Rio de Janeiro karnavalları ile özdeşleşmiştir. Enerjik müzik ve hareketlerle dolu olan Samba, katılımcılarına neşe ve coşku dolu anlar yaşatır.
4. Bharatanatyam (Hindistan): Güney Hindistan'a özgü bir klasik dans formu olan Bharatanatyam, dini hikayeleri ve mitolojiyi anlatır. Bu dans, hassas el hareketleri, yüz ifadeleri ve ayak vuruşları ile karakterize edilir.
5. Kabuki (Japonya): Kabuki, dramatik makyaj, ayrıntılı kostümler ve abartılı ifadelerle tanınan geleneksel Japon tiyatro sanatıdır. Dans, müzik ve dramın birleşimi, Kabuki'yi benzersiz kılan özelliklerdendir.
6. Cezayir (Orta Doğu): Arap kültürüne özgü olan Cezayir, zarif vücut hareketleri ve hipnotize edici ritimler ile tanınır. Bu dans, özellikle düğün ve kutlamalarda popülerdir.
7. Tango (Arjantin): Tango, Arjantin'in Buenos Aires şehrinde doğmuştur. İçten ve duygusal bir dans olan Tango, çiftler arasındaki yoğun bağlantı ve tutkulu hareketler ile ünlüdür.
8. Clog Dancing (İngiltere): İngiltere'ye özgü olan Clog Dancing, ahşap ayakkabılarla yapılan ritmik ayak vuruşlarına dayanır. Bu dans, işçi sınıfının eğlencelerinden biri olarak tarih sahnesine çıkmıştır.
9. Hula (Hawaii): Hawaii'ye özgü Hula, hikayeleri anlatmak için kullanılan zarif el ve vücut hareketleri ile tanınır. Bu dans, adanın yerel kültürünün ve tarihini aktarmanın bir yoludur.
10. Latin dansları, (Porto Riko ve Küba başta olmak üzere Latin Amerika): dünya çapında popülerlik kazanmış bir dizi dans türünü kapsar. Bu danslar, enerjik ritimleri, tutkulu hareketleri ve sosyal etkileşimleri ile tanınır.
İşte en bilinen bazı Latin dansları:
Salsa: Küba ve Porto Riko'dan köken alan Salsa, çiftlerin birbirleriyle uyum içinde döndüğü ve hareket ettiği dinamik bir dans türüdür. Salsa müziği, dansın temposunu belirler ve dansçıların enerjisini yansıtır.
Merengue: Dominik Cumhuriyeti'ne özgü olan Merengue, sade adımları ve sürekli hareketi ile bilinir. Çiftler genellikle müzikle bütünleşen yakın bir tutuş pozisyonu alırlar.
Bachata: Yine Dominik Cumhuriyeti kökenli olan Bachata, romantik müzik ve duygusal hareketler ile tanınır. Bachata, daha yavaş bir tempo ile Salsa'ya alternatif olarak sunulur ve çiftler arasındaki duygusal ifade üzerine yoğunlaşır.
Cha-Cha: Küba'dan gelen Cha-Cha, hızlı ve neşeli bir dans olarak tanımlanabilir. Bu dans, keskin ve çabuk adımlarla karakterize edilir ve çoğu zaman gösterişli hareketler içerir.
Rumba: Yine Küba kökenli olan Rumba, Latin danslarının "aşk dansı" olarak bilinir. Müzik, yavaş ve duygusal bir tempo sunarken, dansçılar arasındaki dramatik ve tutkulu hareketlerle dikkat çeker.
Tango: Arjantin kökenli olan Tango, Latin dansları arasında özel bir yere sahiptir. Yoğun duygusal bağlantı, tutkulu hareketler ve dramatik pozisyonlar ile tanınır. Tango, dünya çapında birçok dans sever tarafından "duygu dansı" olarak takdir edilir.
Samba: Brezilya'nın kültürel bir ifadesi olan Samba, Rio de Janeiro'nun ünlü Karnaval'ında sergilenir. Samba, hızlı tempolu müziği ve coşkulu dans hareketleri ile tanınır.
Her bir dans türü, kendi kültürünün zenginliğini ve çeşitliliğini yansıtır ve dünya genelindeki insanlar arasında köprüler kurar. Bu danslar, uluslararası festivallerde ve yerel kutlamalarda sıkça sergilenir ve dünya kültürünün bir parçası olarak değer görür.
