Tuğçe Dokumacı
Günün anlam ve önemine binaen “Kıymetli basın mensupları, toplantıya geçmeden önce demokrasimizin sarsılmaz kalesi ve bağımsızlığımızın simgesi olan Gazi Meclisimizin kuruluş yıl dönümü olan 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nı kutluyorum. Halkımızla birlikte demokrasiyle taçlanmış nice bağımsız ve özgür yarınlar diliyorum.” sözleriyle konuşmasına başlayan Ekmen, sözlerini şöyle sürdürdü:
Ülkemizde doğru tarımsal verimliliğin en önemli araçlarından biri iş gücü planlamasıdır. Tarımsal işgücü önemli ölçüde mevsimsel işçi hareketleri ile karşılanmaktadır. Her yıl bu günlerde başlayan işçi göçü yıl sonuna kadar sürmekte ve işçilerimiz il il gezerek hasat şenliklerine katılmaktadır. Önceki gün Manisa’nın Salihli ilçesine çalışmaya giden tarım işçilerinin bulunduğu Mustafa A. yönetimindeki 34 FF 6095 plakalı minibüs, Karaisalı ilçesi Gildirli Mahallesi’nde uçuruma yuvarlandıktan sonra alev aldı. Kaza neticesinde 4 vatandaşımız vefat etti, 17 kişi ise yaralandı. Öncelikle yaralılara acil şifalar diler, vefat eden vatandaşlarımıza ise Allah’tan rahmet kederli ailelerine baş sağlığı dilerim. Bu acı maalesef her yıl defalarca kez tekrarlanıyor. Her sene binlerce çoluk çocuk, kadın ve aile hayatını idame etmek için kendi memleketlerinden göç edip zor koşullarda çalışmak için başka memlekete gidiyor. Bu geçici iç göç ise beraberinde birçok olumsuz durumlara yol açıyor.
Mevsimlik tarım işçilerinin çalışmak için göç ettiği yeni bir döneme girmek üzereyken yetkili mercilere bazı hatırlatma ve uyarılarda bulunmak istiyorum. Geçen sene temmuz ayında TBMM’de bu konuda bir basın açıklaması yapmış ve devamında da TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda muhatap olan bakanlara sorunları dile getirmek için ayrı ayrı sorular yöneltmiştim. Milletvekili Ekmen ilgili bakanlara seslendi “Gelinen nokta itibariyle bir değişiklik olmadığını üzülerek görüyor ve mevsimlik tarım işçilerinin sorunlarını tekrar hatırlatarak İçişleri Bakanı Sn. Ali YERLİKAYA, Tarım ve Orman Bakanı Sn. İbrahim YUMAKLI, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sn. Vedat IŞIKHAN, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Sn. Mahinur ÖZDEMİR GÖKTAŞ ve Milli Eğitim Bakanı Sn. Yusuf TEKİN’e sorunları çözmek adına çağrıda bulunmak istiyorum. Son olarak yaşanan sorunların üstesinden gelmek için hazırlanan METİP 2 projesinin yetkili kurumlarca hayata geçirilmesini talep ediyorum. Mevsimlik tarım işçileri göçü başladı lütfen tedbirlerinizi alın!”
Ekmen, Mevsimlik Tarım İşçilerinin sorunlarını tek tek sıraladı "Yaşanan dramlara son verilmesi ve problemlerin çözülmesi adına Sn. Bakanlara şu soruları tekrar yöneltiyor ve kendilerinden sezonun henüz açıldığı şu günlerde inisiyatif almalarını rica ediyorum:
1. Mevsimlik tarım isçilerinin ve ailelerinin bilgileri e-METİP’e aktarılmış mıdır?
2. Her yıl en geç şubat ayında valiliklerce hazırlanarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilmesi gereken Mevsimlik Tarım İsçileri Eylem Planları hangi valiliklerimizce hazırlanmıştır? Bu yıl için bu bildirimi yapan iller hangileridir?
3. Eylem Planı’nın hazırlanması, uygulanması ve izlenmesi valiliklerce ne şekilde sağlanacaktır? Bunun için hazırlanmış̧ bir ofis valiliklerde mevcut mudur Hazırlanmış̧ izleme ve değerlendirme raporları var mıdır?
4. İl bazında mevsimlik tarım isçilerine ilişkin yaş, cinsiyet, eğitim vb. istatistik veriler toplanmakta mıdır?
5. Mevsimlik tarım isçileri ile ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonun sağlanması, yürütülmesi gereken faaliyetlerin izlenmesi, uygulama sırasında doğabilecek sorunlara çözüm üretilmesi için merkezi ve yerel düzeyde nasıl bir yöntem uygulanmaktadır? Bu kapsamda merkezi ve yerel düzeyde hazırlanmış̧ izleme ve değerlendirme raporları mevcut mudur?
6. İşçilerin göç döneminde yolculuklarının güvenli ve sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi için hangi önlemler alınmıştır? Göç alan ve veren yerler arasında trafik denetimleri artırılmış̧ mıdır? Araç ve yol güvenliği konusunda ne tür tedbirler alınmıştır?
7. Çocuk İşçiliği ile Mücadele Ulusal Programı (2017-2023) Eylem Planına dair bugüne kadar hangi adımlar atılmıştır? Bu tedbirlerden hangileri ne ölçüde tamamlanmıştır? Tamamlanamayanların gerçekleşmememe nedenleri nelerdir? 2023 yılında tamamlanması gereken tedbir ve eylemlerin gerçekleşme oranları nedir?
8. Mevsimlik tarım isçilerinin daimî ikamet ettikleri illere geri döndüklerinde eğitimü ihtiyacı olanlar tespit edilerek eğitim ihtiyaçları karşılanması, yetişkinlere okuma- yazma ve/veya meslek edindirme kursları ile sosyal-kültürel faaliyetler düzenlenmesi konusunda ne tür faaliyetler yapılmıştır?
9. Bu faaliyetler için ihtiyaç duyulan mali kaynak nereden ne şekilde sağlanmıştır? Bu kaynağın ilgili kurumlara aktarılması konusunda hazırlanmış̧ bir yöntem belirlenmiş̧ midir?
10. Göç veren illerde isçiler ve tarım aracılarına, göç alan illerde ise işverenlere ve yöre halkına yönelik bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmalarıyapılmakta mıdır Medyada sıklıkla yer alan olayların yaşanmaması için hangi tedbirler alınmıştır.
11. 2017/6 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile oluşturulan "Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri İzleme Kurulu", Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi sonrasında hangi statüye kavuşmuştur? 2017 yılından itibaren genelge mucibince atılan adımlar ve gerçekleştirilen faaliyetler nelerdir?
12. Başbakanlık 2017/6 sayılı genelgede şartları detaylı olarak anlatılan geçici yaşam alanları şu ana kadar kaç ilde oluşturulmuştur? Eğer oluşturulmuşsa, bu alanların sayısı ve kapasitesi nedir?
13. Genelgede bahsedildiği gibi, İl halk sağlığı müdürlüklerince mevsimlik tarım isçilerinin ve ailelerinin kanser taramaları ile bulaşıcı ve salgın hastalıklara karşı düzenli sağlık taramaları, aşılamaları, gebe, bebek ve çocukların izlemleri yaptırılmış mıdır? Bu hizmetlerin ve hizmetlere erişimin kolaylaştırılması amacıyla mobil sağlık ekipleri oluşturulmuş̧ mudur? Eğer oluşturulmuşsa, bu ekiplerin bugüne dek yaptığı sağlık taramaları, aşılamalar ve diğer hizmetler nelerdir?
14. Bu hizmetler Mevsimlik Tarım İşçileri Bilgi Sistemi’ne (e-METİP) aktarılmış mıdır? Bu bilgilerin e- METİP’e sürekli ve eksiksiz şekilde aktarılması için teknik altyapı kurulmuş mudur?
15. Aile ve sosyal politikalar il müdürlüklerince kadın, çocuk, engelli ve yaşlılar için sunulan hizmetlerden faydalanmaları sağlanmış̧ mıdır? Ayrıca, okul çağına gelmemiş̧ çocuklar için çocuk gelişim uzmanlarınca eğitim ve bakım hizmetleri için hazırlıklar yapılmış mıdır? Sunulmuş̧ ise buna dair istatistikler il bazlı ve ülke genelinde tutulmuş̧ mudur?
16. Mevsimlik tarım işçilerinin eğitim yaşındaki çocukları ve özel eğitim ihtiyacı olan çocukları için Millî Eğitim Bakanlığınca yayımlanan 2016/5 sayılı genelge hükümleri ne ölçüde uygulanmıştır? Bu genelge hükümleri gereği bahsedilen tedbirler hangi bölgemizde ne ölçüde alınmıştır? Kaç çocuğumuz eğitim haklarından geri kalmıştır?
17. Mevsimlik tarım işçilerinin ve ailelerinin inanç ve ibadet ihtiyaçlarının karşılanması için ne tür tedbirler alınmıştır?
18. Çocuk isçiliğinin ve çocuk emeğinin istismarını önleme konusunda ne tür çalışmalar yürütülmüştür? Çocukların çalışma yaşamına katılımını engellemeye yönelik hangi politikalar hayata geçirilmiştir? Ayrıca, işçi ailelerinin ekonomik koşullarını iyileştirmek ve çocuk ücretine ihtiyaç duymalarını önlemek için hangi önlemler alınmıştır?
19. Valilikler, üniversite ve sivil toplum kuruluşlarına mevsimlik tarım isçilerinin çalışma ve yaşam koşullarının iyileştirilmesine yönelik projelerine maddi destek sağlamakta mıdır? Bugüne kadar hangi üniversite ve sivil toplum kuruluşunun hangi projesine ne miktarda maddi destek sağlanmıştır?
