Dünya genelinde düşmeye devam eden gıda fiyatları Türkiye’de ise 44 aydır ara vermeden artıyor. Bu yıl ocak ayında gıda fiyatlarında bir önceki aya göre yüzde 6,1 oranında artış yaşandı. Gıda fiyatlarındaki yıllık artış ise yüzde 96,5 olarak gerçekleşti.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonunun ARGE birimi KAMUAR, fiyatlarını Ankara’daki marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 temel gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak hazırladığı gıda fiyatları endeksinin ocak 2024 sonuçlarını açıkladı.
YOKSULLARIN HARCAMASININ YÜZDE 35,8’İ GIDA
TÜİK’in en son açıkladığı tüketim harcamalarıyla ilgili istatistiklere göre en zengin yüzde 20’lik kesim tüketim harcamalarının yüzde 16,6’sını, en yoksul yüzde 20’lik kesim ise yüzde 35,8’ini gıda için yapıyor. KAMUAR tarafından yapılan değerlendirmede, “Dolayısıyla gıda fiyatlarında Türkiye’de son 44 aydır yaşanan kesintisiz artış en fazla sabit gelirli ve yoksul kesimleri etkiliyor. Açıklanan enflasyon bu nedenle bu kesimin gerçek hayatta yaşadığı enflasyonu tam olarak yansıtmıyor. Zira TÜİK enflasyonu hesaplarken gıda harcamalarının ağırlığını yaklaşık yüzde 25 olarak esas alıyor” denildi.
Türkiye’nin, enflasyon sarmalına sürüklendiği belirtilen rapora göre eylül 2021’den bu yana gıda fiyatları yüzde 611 oranında arttı. Diğer bir ifadeyle eylül 2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için vatandaşlar bu yıl ocak ayında 711 lira ödemek zorunda kaldı.
Gıdadaki yıllık enflasyon, ağustosta yüzde 100’ün üzerine yükseldi. Eylülde yüzde 107,1’e ekimde yüzde 108,2’ye çıktı. Kasımda yüzde 104,1’le, aralıkta da yüzde 100,2 ile üç haneli oranlarda kalmaya devam etti. Ocak ayında ise yine baz etkisiyle yüzde 96,5 oldu.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü FAO bu ay başında yaptığı açıklamada 2023 yılında dünya gıda fiyatlarının yüzde 10 oranında düştüğünü bildirmişti.
AYLIK FİYAT ARTIŞI
Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatları ocakta bir önceki aya göre ortalama yüzde 7,3 oranında artarken, et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 4,8 oranında artış kaydedildi. Et ve balık fiyatlarında yaşanan yıllık artış ise yüzde 107,2 oldu. Ocakta önceki aya göre süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu harcamaları yüzde 0,2 oranında artarken, yağ fiyatlarındaki artış yüzde 7,7 olarak gerçekleşti.
Meyve fiyatlarının yüzde 27,3 oranında arttığı ocakta sebze fiyatlarında, bir önceki aya göre ortalama yüzde 5,7 oranında artış kaydedildi.
Ocakta bakliyat fiyatları yüzde 3,7, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri işlenmiş gıda maddelerinden oluşan diğer gıda fiyatları ise yüzde 0,7 oranında azaldı.
YILLIK ORTALAMA ARTIŞ
Ocak 2024 sonu itibarıyla son 12 aylık ortalama gıda fiyatları ise bir önceki 12 aylık ortalama fiyatlara göre yüzde 101,1 oranında arttı.