Konteyner Aktarma Limanı için Mersin mi Adana mı daha uygun tartışması yeni değil..
Bu konu 2022’ de alevlendiğinde kaleme aldığım makalede iki bölgeyle ilgili devletin hazırlattığı fizibilite/etüt çalışmasından yola çıkarak, konteyner Limanı için neden Mersin’ in uygun bulunduğunu belgeler ışığında sergiledim.
Şubat 2009’ da Ulaştırma Bakanlığı Limanlar Genel Müdürlüğünce hazırlatılan ve onaylanarak kesinleşen Mersin Konteyner Terminal Limanı ÇED dosyasında Mersin’ alternatif olabilecek Adana Karataş bölgesine karşı Mersin’in avantajları şöyle sıralanıyordu:
-Proje aşamalarının hiçbirisinde koruma alanları için olumsuz bir etki beklenilmemektedir.
-Bu çalışma sahası içerisinde var olan habitatlar ile ekosistemlerde herhangi bir soyut tehdit altında bulunan bir türe rastlanılmamıştır.
-Bu bölgede mevcut olan arazi kullanımı, Mersin Limanının doğu kısmında olacağı için yeni konteyner terminalinin gelişimi ile uyuşmaktadır.
-Karadan erişim ve bağlantı ağı olduğundan ve diğer altyapılar ile hizmetler de hali hazırda var olduğundan daha az sayıda yeni erişim yolunun inşa edilmesine ihtiyaç duyulacaktır.
-Daha az hacimde karasal alana ihtiyaç duyulmaktadır.
-İki alternatif için yapılan değerlendirme sonucunda; mevcut Mersin Limanı yanı faaliyet alanı olarak seçilmiştir. (Mersin Konteyner Liman Projesi ÇED dosyası Şubat 2009 Mersin Karataş swot analizi. O tarihte Mersin bir yana Karataş’ a göre de daha dezavantajlı olan Yumurtalık gündemde değildi. )
**
20 Eylül 2022 makalemden bir bölüm daha:
Aşağıdaki ifadeleri 2022’ de hazırlanan ve 2024’ te halkın bilgisine sunulan Yumurtalık Konteyner Terminal limanı ÇED dosyasından alarak 20 Eylül 2022 tarihli makalemde yer verdim.
Madem bugün Mersin’ den alınıp yumurtalık’ a kaçırılınca projenin ne kadar hayati öneme sahip olduğunun farkına vardık, Adana için hazırlanan dosyada bile gerçekçi değerlendirmeler ışığında Sezar’ ın hakkının Sezar’a nasıl teslim edildiğini hep birlikte görelim:
“ 1958 yılından beri gittikçe büyüyerek hayata geçirilen Mersin Limanı’nın hizmette bulunması ve Doğu Akdeniz’in bölgesel bir hub olmasını sağlayacak büyük ölçekli liman alanının Mersin Bölgesi’nde seçilmiş olmasıdır.
Mevcut Mersin Limanı’ndan ayrı olarak yanında planlanan Yeni Mersin Limanı, 2035 yılına kadar 5 faz halinde 11,4 milyon TEU kapasite yaratacak şekilde planlanmış ancak hayata geçirilememiştir.
Bölgede yapılan çalışmalar ve değerlendirmeler neticesinde Doğu Akdeniz limanlarının hinterlandında konteyner elleçleme amacı ile büyük bir liman ihtiyacı doğmuştur. “
Mersin’ de yapılacak Ana Konteyner Limanının, ulaşım ağlarına yakınlığı, Doğu Akdeniz’ in bölgesel Hub olmasını sağlayacak özelliklere sahip olması, alt yapısının yeterliliği ve zenginliği gibi avantajları sıralayan ve gerekliliğini vurgulayan Yumurtalık Konteyner Limanı proje metniyle karşı karşıya kalmak nasıl bir duygudur?
Bilimsel aklın gerekliliğini vurguladığı Mersin’ i dışlayarak Yumurtalık’ a yönelenlerin kamuoyunu ikna edecek daha akla yatkın bir gerekçe bulmaları gerekmiyor mu?
Tamam, güçlüsünden geçtim bir lobiye bile sahip değil Mersin…
Ama savunmasız da olsa bir kent böylesine fütursuzca cezalandırılabilir mi?
Mersin’ in sahipsizliğine bel bağlayanların bile çıkıp savunmaları, anlatmaları gereken bir emrivaki ile karşı karşıyayız ve bu akıl dışı girişimlere dur demek zorundayız…”
**
Yer seçiminin ne anlama geldiğinden habersiz, tartışmayı “ha Adana ha Mersin ne fark eder?” düzeyine getirip basit kent kavgasından ibaret sananlara da birkaç kelam etmek gerekiyor..
Elbette Adana ve Mersin aynı metropolün iki yakası. Pek çok projeyi de coğrafyanın kader dayatmasıyla oturup birlikte hayata geçirmeli…
Ancak o büyüklükte bir yükü mersinin taşıyamayacağı görüşünün hiçbir reel karşılığı yok..
Dünya limanlarını, o limanların konumlarını, büyüklüklerini, özelliklerini yakından bilen biri olarak Mersin’ in lojistik anlamda liman yetersizliği iddiasını kabul etmem mümkün değil.
Değil çünkü dünyadaki tüm ana konteyner limanları şehirlerle bütünleşik halde. Konuya vakıf olmadan görüş beyan edenlerin yanıldığı nokta şurada; ana konteyner limanı sadece bir limandan ibaret değildir. Yer seçiminde alt ve üst yapı itibariyle sayısız faktörün göz önünde bulundurulması gerekir.
Restoranlardan konaklamaya, bankacılıktan eğitim tesislerine, eğlenceden gece kulüplerine, sağlık tesislerine, alış veriş merkezlerine ve daha pek çok sektörü içine alacak oldukça kapsamlı çok sayıda faktörün bileşkesi…
Hepsinden önemlisi demiryolu, karadan otoyol ve hava yolu bağlantıları vs. de cabası…
Yumurtalık' ta seçilen bölge sağı, solu, önü arkası dört yandan petrol ve petrokimya dolum tesisleriyle iç içe..
Günde 2 milyon varil petrol yüklemesi yapılan Haydar Alivey petrol platformu deniz tarafında belirlenen denizalanı sınırlarında. Batıda Sanko petrokimya iskeleleri de öyle.. Kara tarafında da 2023 CB kararnamesiyle ilan edilen Botaş tank çiftlikleri yer alacak.
İyimserlik insanları rahatlatır ancak her konuyu iyimser gözlükle görmek çoğu zaman ciddi komplikasyonlara yol açar.
2009 Mersin Konteyner limanı ÇED dosyası ve 2024 Adana yumurtalık ÇED dosyalarını okuyan kaç kişi var bilmiyorum. İki dosyayı da kapsamlı biçimde okuyan biri olarak tarafsız, objektif bakışla Akdeniz' de ana konteyner limanı olabilecek yetişmiş insan gücü, uluslararası donanıma sahip bankacılığı, demiryolu ve kara bağlantıları, konaklama ve ofisleriyle tek uygun yerin Mersin olduğunu gönül rahatlığıyla ifade edebilirim..