Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), 2023 senesinde haber yayın kanalları, genel yayın türündeki ulusal kanallar ve dijital platformlara toplam 76 yaptırım uyguladı.
Haber kanalları ve genel yayın türündeki ulusal kanallara 56 yaptırım uygulanırken en fazla ‘tarafsızlık ilkesinin çiğnenmesi’ gerekçesiyle yaptırım uygulandı. Tarafsızlık ilkesinin çiğnenmesi gerekçesiyle 14, milli manevi değerler ve genel ahlakın korunmasına aykırılık gerekçeleriyle 11’er ceza verildi.
TELE 1’e 17, Halk TV’ye 15, FOX TV’ye de 5 kez yaptırım uygulandı. Ayrıca yıl içinde Flash Haber’e 6, KRT’ye 4, Show TV’ye 3, Habertürk ve Beyaz TV’ye 2’şer, Star TV ile TV 5’e de birer ceza verildi.
PARA CEZALARI YÜZDE 90 ARTTI
Gazete Duvar'dan Ceren Bayar'ın haberine göre; RTÜK’ün uyguladığı para cezaları geçen yıla göre yüzde 90 arttı. RTÜK 2023’te 45 milyon TL’ye yakın ceza verdi.
Kanuna göre para cezalarını reklam gelirine göre kesen RTÜK, en fazla para cezasını 25,1 milyon TL ile FOX TV'ye verdi. FOX TV’yi 2,8 milyon TL ile Halk TV ve 1,2 milyon TL ile TELE 1 takip etti. En fazla idari para cezası uygulamasında ise; 14 kez para cezası ile TELE 1 başı çekti. Halk TV 12 kez, FOX TV 5 kez, Flash Haber ise 4 kez idari para cezası ile TELE 1’i takip etti.
EN AĞIR YAPTIRIM TELE 1’E
2023 senesinde en ağır yaptırım TELE 1’e uygulandı; RTÜK, TELE 1’in tüm yayınlarını 7 gün süreyle durdurdu.
Kanal bazında en çok program durdurma cezası ise Halk TV’ye verildi. Halk TV’ye 3 yaptırım sonucunda, 3 ayrı programına, toplam 15 kez program durdurma cezası verildi.
Öte yandan RTÜK’ün başvurusu üzerine “voaturkce.com” ile “dwturkce.com”a erişim engeli getirildi.
‘RTÜK 5-6 KANALDAN SORUMLU BİR KURUMA DÖNÜŞMÜŞ DURUMDA’
RTÜK’ün temel görevinin ifade ve haber alma özgürlüğünü sağlamak ve düşünce çeşitliliğini korumak olduğunu ifade eden RTÜK üyesi Tuncer Keser, şu değerlendirmeleri yaptı:
“RTÜK, kendisini iktidara göre konumlandırdığı için, her seferinde iktidara yönelik eleştiri içeren programların tarafsızlık ilkesini ihlal ettiği sonucuna varıyor. Hep aynı kanallar, yani iktidarın icraatlarına eleştirel yaklaşan 5-6 kanal, taraflı yayın yaptıkları gerekçesiyle cezalandırılıyor. Yaptırım kararları da bunun kanıtı durumunda. Son birkaç yıla bakıldığında en fazla idari yaptırım uygulanan da, en fazla para cezası uygulanan da hep aynı kanallar; Halk TV, FOX ve Tele 1. 2023 senesinde da toplam para cezalarının yüzde 65’i bu üç kanala verildi. RTÜK, mesuliyet alanında 1250 radyo ve televizyon kuruluşu bulunurken, 5-6 kanaldan sorumlu bir kuruma dönüşmüş durumda.”
‘TEK SESLİ MEDYA ARAYIŞI VAR’
Basın özgürlüğü, ifade özgürlüğü, çok seslilik gibi kavramların kanunda olduğunu ama RTÜK’ün öncelikleri arasında yer almadığını ifade eden Keser, “Tek sesli medya arayışı var. O nedenle, hep aynı kanallar yaptırıma uğruyor, o nedenle devamlı aynı gazeteciler yargılanıyor, o nedenle Türkiye uluslararası basın özgürlüğü endekslerinde devamlı geriliyor ve gene o nedenle Türkiye’de gazetecilerin en çok kullandığı cümle ‘gazetecilik suç değildir’ oluyor" dedi.