Türkiye’de uygulanan ekonomi politikaları yoksulluğu derinleştiriyor. Ücretlerin baskılanması, enflasyon nedeniyle hızlanan servet transferi ve devletin sosyal hizmetlerden giderek çekilmesi, milyonları sosyal yardıma muhtaç hale getirdi. CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in paylaştığı verilere göre, son 10 yılda sosyal yardıma muhtaç hane sayısı yüzde 55 arttı ve yardım alan kişi sayısı 14 milyonu aştı. Yani Türkiye’de her 6 kişiden biri düzenli sosyal yardım alıyor.
Gürer, “Sosyal yardımlar dahi artık yetersiz kalmaya başladı. 85 milyonluk nüfusun yüzde 16’sı yardımlara bağımlı hale getirildi. Bu rakama tek seferlik yardımlar dahil değil. 10 yıl içinde yardım alan hane sayısındaki büyük artış, yoksulluğun derinleştiğinin göstergesi” ifadelerini kullandı.
Evsizlik ve Aşevi Yardımları Artıyor
Derinleşen yoksulluğun bir diğer göstergesi ise konaklama yardımı alan evsiz sayısındaki artış oldu. Gürer’in aktardığına göre, 2017 yılında 2 bin 110 kişi konaklama yardımı alırken, 2024 yılında bu sayı 3 bin 503’e yükseldi. Aşevi yardımı alan kişi sayısı ise 2014’te 34 bin 911 iken, 2024’te 65 bin 414’e çıktı. Artış oranı yüzde 87 olarak kaydedildi.
Asgari Ücret Açlık Sınırının Altında
Türkiye’de kayıtlı çalışanların yarısı asgari ücret alırken, geri kalan kesimin de maaşları asgari ücrete giderek yaklaşıyor. 2024 itibarıyla asgari ücret açlık sınırının üstüne çıkamazken, asgari ücretin dahi girmediği hanelerin sayısı da yükseldi.
CHP’li Gürer’in açıkladığı verilere göre, 2 milyon 990 bin hane Aile Destek Programı’ndan yardım alıyor. Bu hanelerin kişi başına düşen geliri, asgari ücretin üçte birinden düşük olduğu için destekten faydalandıkları belirtiliyor. Ancak hanelere yapılan yardım miktarı 5 bin 667 lira ile oldukça düşük kalıyor.
Devletin Çekildiği Alanlar, Sadaka Düzenine Dönüşüyor
Sosyal yardımlar, bir süreklilik arz eden kamusal hizmet yerine, iktidarın sadaka düzeni haline geldi. Yardımlara muhtaç bırakılan milyonlar, en temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamaz hale getirilirken, iktidar bunu bir “başarı” olarak sunuyor. Türkiye’de devletin sosyal politikaları yetersiz kaldıkça, sosyal yardımlar yoksulluğu önlemek yerine, sadece derinleşen sefaletin yönetilmesine yönelik bir araç haline dönüşüyor.
