Ahmet Sütcü
Srebrenitsa Soykırımı'nın yıldönümü, 1995 Temmuz'unda yaşanan korkunç olayların acısını ve adalet arayışını bir kez daha gündeme getiriyor. Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı sonrası yaşadığı en büyük insanlık dramı olan bu soykırım, hâlâ uluslararası toplumun vicdanında derin yaralar açmaya devam ediyor.
1995 yılında Bosna Savaşı sırasında yaşanan ve Birleşmiş Milletler tarafından "güvenli bölge" ilan edilen Srebrenitsa, Sırp güçlerinin saldırısına uğradı. Bosna Sırp Ordusu, General Ratko Mladić liderliğinde, bölgeyi kuşatarak 8,000'den fazla Boşnak erkek ve çocuğu öldürdü. Katliam, aynı zamanda etnik temizlik ve sistemli bir soykırım olarak değerlendiriliyor. Olay sırasında, birçok kadın cinsel şiddete maruz kaldı ve 20,000 kişi zorla yerinden edildi.
Srebrenitsa'da Neler Yaşandı ?
Olayın Gelişimi: Srebrenitsa, Bosna-Hersek'in doğusunda, Sırp ve Boşnak nüfusun yoğunlukta olduğu bir bölgeydi. 1993 yılında Birleşmiş Milletler tarafından "güvenli bölge" ilan edilmiş olmasına rağmen, bu statü bölgedeki Boşnakları korumak için yeterli olmadı. Temmuz 1995'te, General Ratko Mladić liderliğindeki Bosna Sırp Ordusu, BM'nin Hollandalı barış gücü askerlerinin gözleri önünde şehre saldırı düzenledi.
Katliamın Yapılması: Srebrenitsa'nın düşmesinin ardından, Sırp kuvvetleri yaklaşık 8,000 Boşnak erkeği ve çocuğu ayırarak öldürdü. Kurbanların çoğu, toplu halde ormanlık alanlara götürülüp infaz edildi ve cesetleri toplu mezarlara gömüldü. Bu süreçte, yaşananlar sistemli bir soykırım ve etnik temizlik olarak değerlendirildi. Aynı zamanda, bölgedeki kadınlara yönelik ciddi cinsel şiddet vakaları yaşandı.
Uluslararası Tepkiler ve Yargılamalar: Bu soykırım, uluslararası toplumda büyük tepkilere yol açtı ve savaşın sona ermesinde etkili oldu.
Uluslararası Ceza Mahkemesi, bu suçlarla ilgili olarak Ratko Mladić ve diğer Sırp liderleri yargıladı. Ratko Mladić ve diğer Sırp liderler; soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarından yargılandı. Mladić, 2017 yılında soykırım dahil olmak üzere çeşitli suçlardan mahkum edildi.
Her yıl 11 Temmuz'da düzenlenen anma törenleri, Srebrenitsa Soykırımı kurbanlarını onurlandırıyor ve soykırımın tekrarlanmaması için uluslararası farkındalığı artırmayı hedefliyor. Bu törenler, trajedinin unutulmaması ve benzer olayların önlenmesi adına önemli bir simge haline gelmiştir.
Bu tarihi olay, adaletin sağlanması ve barışın korunması için sürekli çabaların devam ettiği bir döneme işaret ediyor. Srebrenitsa'nın yıldönümü, uluslararası toplumun vicdanında bir kez daha yerini alarak, geçmişin karanlık sayfalarından dersler çıkarılmasını ve insan haklarına olan bağlılığın pekiştirilmesini sağlıyor.
