Kadri Duman
Türkiye’nin siyasi tarihinde derin izler bırakan ve uzun yıllar ülke yönetiminde etkili roller üstlenen Süleyman Demirel, doğumunun 100. yılında, geride bıraktığı büyük mirasıyla anılıyor.
Eğitim ve Mühendislikten Siyasete Geçiş
1924 yılında Isparta'nın İslamköy köyünde doğan Süleyman Demirel, genç yaşta mühendislik eğitimi aldı. 1949 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi'nden inşaat mühendisi olarak mezun oldu ve ABD’de su mühendisliği üzerine eğitim gördü. Türkiye’ye döndükten sonra, ülkenin kalkınma projelerinde görev alarak adını duyurmaya başladı.
Siyasi Kariyerinin Başlangıcı ve Başbakanlık Yılları
1960’ların ortalarında siyasete atılan Demirel, Adalet Partisi'nde hızla yükseldi ve 1964 yılında genel başkan oldu. Bu dönemde Türkiye’nin önemli altyapı projelerinde yer aldı ve 1965 yılında ilk kez Başbakanlık görevini üstlendi. Ekonomik kalkınma ve sanayileşme hamleleriyle dikkat çeken Demirel, bu görevi çeşitli aralıklarla toplam yedi kez yaptı.
- 1965-1971: İlk başbakanlık döneminde ekonomik reformlara ve sanayileşmeye odaklandı.
- 1975-1977 ve 1979-1980: Koalisyon hükümetleri döneminde Türkiye'nin ekonomik ve siyasi istikrarını sağlamaya çalıştı.
- 1991-1993: Doğru Yol Partisi (DYP) lideri olarak yeniden başbakanlık koltuğuna oturdu.
Cumhurbaşkanlığı Dönemi
1993 yılında Türkiye’nin 9. Cumhurbaşkanı seçilen Demirel, bu görevini 2000 yılına kadar sürdürdü. Cumhurbaşkanlığı döneminde Türkiye, siyasi ve ekonomik zorluklarla mücadele ederken, Demirel uzlaşı politikaları ve demokratik süreçlere katkılarıyla tanındı.
Barajlar Kralı: Altyapı ve Kalkınma Projeleri
Süleyman Demirel, "Barajlar Kralı" unvanını kazandığı dönemde, Türkiye’nin su ve enerji projelerine öncülük etti. Atatürk, Keban, Karakaya gibi büyük baraj projeleri, Demirel'in mühendislik ve liderlik yeteneklerini gözler önüne seren önemli eserler arasında yer alıyor.
Siyasi Krizler ve Mücadeleler
Demirel’in siyasi kariyeri, askeri darbeler ve siyasi krizlerle şekillendi. 1971 ve 1980 yıllarında yaşanan askeri darbeler, Demirel’in görevden alınmasına neden oldu. Ancak, 1987’de siyasi yasaklarının kaldırılmasının ardından tekrar aktif siyasete döndü ve Doğru Yol Partisi liderliğinde yeniden hükümet kurdu.
Toplum Üzerindeki Etkisi ve Mirası
Süleyman Demirel, Türkiye’nin demokratikleşme sürecine olan katkıları, ekonomik kalkınma projeleri ve kriz dönemlerindeki liderlik yetenekleriyle anılıyor. Hem mühendis hem de siyasi lider olarak ülkesine büyük katkılar sağlayan Demirel, 17 Haziran 2015’te vefat etti.
Kendisinin adını taşıyan Süleyman Demirel Üniversitesi, onun anısını ve eğitim alanındaki mirasını yaşatmaya devam ediyor. Türkiye’de demokrasi, kalkınma ve altyapı projeleri denildiğinde akla gelen ilk isimlerden biri olan Demirel, bıraktığı eserlerle hatırlanıyor.