19 Mart 2025’te İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasıyla başlayan siyasi gerilimin ekonomik yansımaları ağırlaşıyor. Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Şenol Babuşcu, Merkez Bankası verilerine dayanarak yaptığı analizde, “19 Mart operasyonu” sonrası kredi ve mevduat faizlerinde sert bir yükseliş yaşandığını söyledi.
“En çok faizlerde hissedildi”
Sosyal medya üzerinden değerlendirmede bulunan Prof. Dr. Babuşcu, “19 Mart operasyonunun etkisi en çok; ihtiyaç kredisi, ticari kredi ve mevduat faizlerinde hissedildi” dedi. Babuşcu’nun paylaştığı verilere göre:
-
İhtiyaç kredisi faizleri: %6,94 puan artarak yaklaşık %70 seviyesine çıktı.
-
Ticari kredi faizleri: %5,29 puan yükselerek %60 seviyesine ulaştı.
-
3 aya kadar vadeli mevduat faizleri: %4,69 puan artışla %55 seviyesine çıktı
Bankacılık sektöründe döviz cinsinden mevduatlar:
- Ocak ayında Aralık 2024’e göre 3,5 milyar dolar AZALIRKEN,
- Şubat ayında bir önceki ay sonuna göre 2,1 milyar dolar,
- Mart ayında bir önceki ay sonuna göre 11,6 milyar dolar,
- Nisan ayının ilk 15 gününde ise bir önceki ay sonuna göre 6 milyar dolar ARTTI.
-
Uzmanlar, yaşanan gelişmeleri "ekonomik rasyonalite ile siyasi istikrar arasındaki dengenin bozulması" şeklinde yorumlarken, yatırımcı güveninin zedelendiğine dikkat çekiyor. Mevduat faizlerindeki artışın TL'yi cazip hale getirmeye yönelik bir adım olarak görülse de, kredi faizlerinin bu denli yükselmesi iç talebi baskılayabilir.
Ekonomi yönetimine uyarı
Ekonomistler, yargıya siyasi müdahale algısının ekonomi üzerindeki etkilerine karşı ekonomi yönetimini uyarırken, Merkez Bankası'nın faiz-enflasyon dengesinde daha dikkatli adımlar atması gerektiğini savunuyor. 19 Mart sonrası yaşanan bu tablo, ekonomik göstergelerdeki kırılganlığın siyasi gelişmelerle nasıl hızla tetiklenebileceğini bir kez daha gözler önüne serdi.
Artış 19 Mart sonrası hız kazandı
TCMB’nin 14 Mart – 11 Nisan haftalarını kapsayan verileri, faiz oranlarındaki sıçramanın özellikle 19 Mart sonrası belirginleştiğini ortaya koyuyor. Uzmanlara göre, siyasi belirsizliklerin ve kur riskinin artması, piyasa oyuncularını daha yüksek faiz taleplerine yöneltti.
Piyasalarda güven sorunu derinleşiyor
Uzmanlar, yaşanan gelişmeleri "ekonomik rasyonalite ile siyasi istikrar arasındaki dengenin bozulması" şeklinde yorumlarken, yatırımcı güveninin zedelendiğine dikkat çekiyor. Mevduat faizlerindeki artışın TL'yi cazip hale getirmeye yönelik bir adım olarak görülse de, kredi faizlerinin bu denli yükselmesi iç talebi baskılayabilir.
