Uçan Penguenler Görürseniz Şaşırmayın: Bugün 1 Nisan!
Televizyonda uçan penguenler, renkli yayın için ekranınıza gerilen kadın çorabı, ya da ağaçlardan sarkan spagettiler... Bunların hepsi 1 Nisan’da, yani “Şaka Günü”nde yapılmış tarihe geçen şakalardan yalnızca birkaçı. Her yıl 1 Nisan’da dünya genelinde insanlar birbirlerini kandırmak için türlü yollar deniyor. Aile üyeleri, iş arkadaşları, dostlar ve hatta kurumlar; herkesin gözü açık, zihni tetikte! Çünkü bu gün, gerçek ile yalanın ince çizgisinde keyifli bir oyunun parçası olmak demek.
1 Nisan Geleneği Nereden Geliyor?
1 Nisan Şaka Günü’nün tam olarak nereden çıktığına dair net bir bilgi olmasa da, ortaya atılmış bazı güçlü teoriler bulunuyor. Bunlardan en çok kabul göreni, takvim değişikliğiyle ilgili olanı.
1582 yılında Papa Gregory XIII, Julian Takvimi yerine Gregoryen Takvimi’nin kullanılmasını emretti. Bu yeni takvimle birlikte yılın başlangıcı 1 Ocak olarak kabul edildi. Ancak Fransa’daki bazı insanlar ya bu takvim değişikliğinden habersizdi ya da bunu kabul etmeyi reddetti ve yeni yılı hâlâ 1 Nisan’da kutlamaya devam etti. Bu durum, onları alaya alan kişilerin şaka yapmasına sebep oldu ve zamanla bu pratik, geleneksel hale gelerek tüm dünyaya yayıldı.
Bir diğer yaygın teoriye göre ise 1 Nisan, mevsimlerin geçişine dair kutlamaların, halk arasında eğlence ve kandırmacalarla süslenmesiyle doğdu.
Şaka Yapmanın da Adabı Var
İngiltere başta olmak üzere bazı ülkelerde 1 Nisan şakaları yalnızca öğle saatine kadar yapılır. Öğleden sonra yapılan şakaların uğursuzluk getireceğine inanılır. Aynı şekilde yapılan bir şakaya gülmeyen veya ters tepki veren kişilerin de kötü şans çekeceği düşünülür. Kısacası bu günün altın kuralı, hem şakayı yapmak hem de şakaya maruz kalınca keyfini çıkarmak!
Tarihe Geçen Unutulmaz 1 Nisan Şakaları
• BBC ve Spagetti Ağaçları (1957):
BBC, “Panorama” programında, İsviçre’deki spagetti ağaçlarının rekor mahsul verdiğini duyurdu. Yayın sonrası binlerce izleyici, spagetti yetiştirmenin yollarını öğrenmek için televizyon kanalını aradı.
• Renkli Yayın İçin Kadın Çorabı (1962):
İsveç televizyonunda bir teknisyen, ekranın önüne naylon çorap gererek siyah beyaz yayını renkliye çevirebileceğini iddia etti. Yüz binlerce kişi bu yöntemi gerçekten denedi.
• Gezegenler Sıralandı, Yerçekimi Azaldı (1976):
İngiliz gökbilimci Patrick Moore, Plüton’un Jüpiter’in arkasından geçmesiyle Dünya’daki yerçekiminin azalacağını, zıplayan kişilerin havada süzüleceğini söyledi. Binlerce kişi bu sözleri gerçek sanarak deneyim yaşadığını iddia etti.
• Pi Sayısı Değiştirildi (1998):
ABD’de sahte bir kurum, Alabama eyaletinin Pi sayısını dini nedenlerle 3.14’ten 3.0’a indirdiğini duyurdu. Haber, internetin erken dönemlerinde dahi büyük yankı uyandırdı.
• Solaklar İçin Whopper (1998):
Burger King, USA Today gazetesine verdiği ilanda solaklar için özel Whopper ürettiğini duyurdu. Gerçek olmayan bu duyuruya rağmen restoran zinciri, yeni hamburger için yüz binlerce talep aldı.
Gülümseten Bir Küresel Gelenek
Bugün 1 Nisan, resmi bir tatil olmasa da, mizahın evrensel diline yapılan bir övgü niteliği taşıyor. Her ne kadar zaman zaman doz kaçsa da, şaka yapanlar ve yapılanlar için ortak noktada buluşulan tek şey eğlence. Yine de bugünlerde karşılaştığınız haber ve olaylara biraz daha dikkatli yaklaşmakta fayda var. Çünkü gözünüze inandığınız şeyler, gerçekte birer 1 Nisan şakası olabilir.
