Gamze Nur Yavuz
Mesai saatleri dünya genelinde büyük farklılıklar göstermektedir. Örneğin, OECD ülkeleri arasında 2022 itibarıyla en fazla çalışılan ülkeler Kolombiya (2.405 saat), Meksika (2.226 saat) ve Kosta Rika (2.149 saat) olurken, en az çalışılan ülke Almanya (1.340 saat) olarak kaydedilmiştir. Diğer taraftan, Norveç, Hollanda ve İzlanda gibi ülkeler düşük işsizlik oranları ve yüksek yaşam kalitesi ile bilinirken, aynı zamanda kısa çalışma haftalarına sahiptirler. Bu, bu ülkelerde çalışma ve yaşam dengesine verilen önemin bir göstergesidir.
Uzun mesai saatleri genellikle daha az gelişmiş ekonomilere sahip ülkelerde yaygındır. Örneğin, Kamboçya, Myanmar ve Bangladeş gibi ülkelerde çalışma saatleri oldukça uzundur. Bu, bu ekonomilerin henüz tam olarak olgunlaşmamış olmasının bir sonucu olabilir.
Son olarak, Singapur ve Malezya gibi hızla gelişen ekonomilere sahip ülkelerde de çalışma saatleri uzun olabilir. Ancak bu ülkeler, aynı zamanda yüksek gelir seviyeleri ve gelişmiş ekonomik yapıları ile de dikkat çeker.
Türkiye'de Çalışma Saatleri:
Türkiye'de resmi çalışma saatleri haftada 45 saat olarak belirlenmiştir. Bu saatler, iş günlerine eşit olarak bölünmüş şekilde düzenlenir, ancak işveren ve çalışan arasındaki anlaşmaya bağlı olarak farklı bir düzenleme yapılabilir. Ancak, günlük çalışma saatlerinin 11 saati geçmemesi gerekmektedir. Fazla mesai durumunda, çalışılan her saat için %50 fazladan ücret ödenmesi ya da çalışanın yazılı talebi üzerine her fazla mesai saati için 1 saat 30 dakika zaman bankası hakkı verilmesi gerekmektedir. Yıllık toplam fazla mesai süresi 270 saati aşamaz.
Bir çalışmanın ortalama olarak haftada 29.1 saat çalıştığı belirtilmiştir, ancak bu ortalama tüm tam zamanlı, yarı zamanlı ve kendi hesabına çalışan kişileri içerir, dolayısıyla Türkiye'deki standart tam zamanlı çalışma haftasını yansıtmayabilir. Bu veriler, çalışanların tatiller, izin günleri gibi zamanları dikkate almadan gerçekte çalıştıkları saatleri gösterir.
Türkiye'de çalışma saatleri ile ilgili düzenlemeler ve potansiyel değişiklikler gündemde yer almaktadır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın, esnek çalışma, uzaktan çalışma gibi modern çalışma biçimlerine uygun düzenlemeleri hayata geçirmeyi planladığı belirtiliyor. Bu düzenlemeler, iş-özel yaşam dengesini gözetecek şekilde çalışma saatlerini aşağı çekebilir.
Mevcut durumda, Türkiye'de yasal olarak haftada en çok 45 saat çalışılabilirken, bu sürenin iş yerine veya sözleşmeye göre farklılık gösterebileceği, günde 11 saati geçmeyecek şekilde düzenlenebileceği ifade edilmektedir.
Ayrıca, TBMM'ye sunulan yeni bir kanun teklifi, Türkiye'deki haftalık çalışma süresinin 45 saatten 37,5 saate düşürülmesini önermektedir. Bu değişiklik, devlet ve özel sektör çalışanlarını etkileyebilir ve çalışma hayatının daha esnek ve verimli hale gelmesini amaçlamaktadır.
Çalışma saatlerinin detayları ülkelere göre büyük farklılıklar gösterir. İşte bazı örnekler: (Yıllık- Günlük)
- Almanya: OECD ülkeleri arasında en az çalışma saatine sahip olan Almanya'da, 2022 yılı itibarıyla yıllık ortalama 1.340 çalışma saati kaydedilmiştir.
- Kolombiya: 2022 yılında, Kolombiya'da yıllık ortalama çalışma saati 2.405 olarak raporlanmış, bu da onu en fazla çalışma saatine sahip ülkelerden biri yapmıştır.
- Meksika: Meksika, yıllık ortalama 2.226 saat ile yüksek çalışma saatlerine sahip ülkelerden biridir.
- Kosta Rika: 2022'de Kosta Rika'da yıllık ortalama çalışma saati 2.149 olarak kaydedilmiştir, bu da onu uzun çalışma saatleri olan ülkeler listesinde yer almasını sağlamıştır.
- Norveç: Norveç'te iş haftası oldukça kısa olup, OECD ülkeleri içinde kısa çalışma saatlerine sahip ülkelerden biridir, ancak spesifik bir saat sayısı verilmemiştir.
- Hollanda ve İzlanda: Benzer şekilde, Hollanda ve İzlanda gibi ülkeler de düşük işsizlik oranları ve yüksek yaşam kalitesi ile bilinirken, kısa çalışma haftalarına sahiptirler, detaylı saat bilgisi verilmemiş olmasına rağmen.
Bu rakamlar, bir çalışanın yıllık toplam çalışma saatlerini ifade eder ve tam zamanlı, kısmi zamanlı çalışanlar ve kendi hesabına çalışanları içerebilir.
Detaylı günlük mesai saatlerini uluslararası çapta belirlemek karmaşık olabilir çünkü bu saatler hem yasal düzenlemelere hem de sektörel ve işletme içi politikalara bağlı olarak değişiklik gösterir. Ancak, birkaç ülkenin ortalama çalışma saatlerine dair genel bir fikir edinmek mümkündür. Aşağıda, bazı ülkelerin haftalık ortalama çalışma saatlerinden yola çıkarak tahmini günlük çalışma saatlerini bulabilirsiniz. Bu hesaplamalar, haftada 5 iş günü çalışıldığını varsayarak yapılmıştır:
- Almanya: Yıllık ortalama 1,340 saat çalışılıyor. Bu, haftada yaklaşık 25.8 saat veya günlük yaklaşık 5.2 saat anlamına gelir.
- Kolombiya: Yıllık ortalama 2,405 saat. Haftada ortalama 46.2 saat, dolayısıyla günlük yaklaşık 9.2 saat çalışılıyor.
- Meksika: Yıllık ortalama 2,226 saat. Bu, haftada yaklaşık 42.8 saat veya günlük yaklaşık 8.6 saat demektir.
- Norveç: Yıllık ortalama 1,424 saat. Haftada yaklaşık 27.4 saat, yani günlük yaklaşık 5.5 saat çalışılıyor.
Bu hesaplamalar, yalnızca birer tahmindir ve resmi tatiller, fazla mesai çalışmaları, yarı zamanlı ve tam zamanlı çalışma farklılıkları gibi faktörler dikkate alınmamıştır. Ayrıca, bazı ülkelerde iş haftası 6 gün olabilir veya bazı sektörlerde çalışma saatleri daha uzun ya da daha kısa olabilir.
