Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) üyesi Tuncay Keser, TRT Haber'in 20 Mart 2025 tarihinden itibaren İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne (İBB) yönelik yürütülen soruşturma ile ilgili yayınlarının incelenerek değerlendirme raporunun Üst Kurul gündemine getirilmesi talebiyle RTÜK’e başvurdu.
Keser, TRT’nin yayınlarında tarafsız ve hukuka saygılı olmasının zorunlu olduğunu vurgulayarak “Ancak, 20 Mart 2025 tarihinde 'İBB soruşturması' ile ilgili 11 saati aşan yayınlarda, pek çok kez, çağdaş demokrasilerde güvence altında olan haber verme özgürlüğü sınırlarının aşılarak, TRT yayın esasları ile 6112 sayılı Yasa’da belirlenen yayın ilkelerinin çiğnendiği görülmektedir. Bu durum kamu yayıncısı niteliğine zarar verdiği gibi, hukuki ve sürdürülebilir de değildir” ifadesini kullandı.
Başvuru dilekçesinde, gözaltıların ardından RTÜK'ün 20 Mart tarihinde yayınlar gerekçe gösterilerek NOW TV, Halk TV, Tele 1 ve SÖZCÜ TV’ye yaptırım uyguladığını hatırlatan Keser, "6112 sayılı Kanun’un, 'Yayın hizmeti ilkeleri' başlıklı 8’inci maddesinin, birinci fıkrası; 'Medya hizmet sağlayıcılar, yayın hizmetlerini kamusal sorumluluk anlayışıyla bu fıkrada yer alan ilkelere uygun olarak sunarlar.' şeklinde belirlenmiş ve medya hizmet sağlayıcı kuruluşların uymakla yükümlü oldukları yayın ilkeleri, bentler halinde sıralanmıştır. Yayın hizmeti ilkelerinin belirlendiği 8’inci maddenin, birinci fıkrasında yer alan ilkelerden birisi de; 'Suçlu olduğu yargı kararı ile kesinleşmedikçe hiç kimse suçlu ilân edilemez veya suçluymuş gibi gösterilemez; yargıya intikal eden konularda yargılama süresince, haber niteliği dışında yargılama sürecini ve tarafsızlığını etkiler nitelikte olamaz' şeklindeki 'i' bendidir" hatırlatmasını yaptı.
TRT Haber’in 20 Mart 2025 tarihli 24 saatlik yayını incelendiğinde, haber ve yorum programlarında “İBB Soruşturması” ile ilgili 78 ayrı başlık altında yaklaşık 11 saat 6 dakika yayın yapıldığı, bu yayınlarda "Para trafiği nasıl takip edildi", "İBB’de rüşvet çarkı mı kurdular", "İBB yolsuzluk soruşturmasında yeni görüntüler", "Şüphelilerin evinden balya balya para çıktı", "İşte ele geçirilen paralar", "İmamoğlu’nun şirketlerine para aktardılar" gibi başlık ve alt yazılar kullanıldığını belirtti.
"KAMU YAYINCISI SORUMLULUĞUYLA BAĞDAŞMADIĞI AÇIKTIR"
Başvuru dilekçesinde TRT Haber'de yayınlanan "Satır Başı" programının soruşturmaya yönelik bir bölümüne de yer veren Keser, başvurusu dilekçesinde şu değerlendirmeleri yaptı:
"Aynı gün yayınlanan 'Satır Başı' adlı programın 10:40:38’de başlayan bölümünde 'İBB’de Para Çarkı Nasıl İşledi?' altyazısı ile yapılan yayında sunucu ile program konuğu arasında; Anda Özmen: ...Yavaş yavaş detayların ortaya çıktığını görüyoruz. AVM’den istenen para miktarı 5 milyon avro... Ne dersiniz daha yeni ayrıntılar gelir mi? Araştırmacı Hilmi Daşdemir: Bunlar yeni ortaya çıkan ayrıntılar. Bunun gibi birçok dosyanın olduğunu biliyoruz. Sonuç itibarıyla zaten burada çetevari yaklaşım, mafyatik yaklaşım olduğunu gördük, bildik ve söylüyoruz...Mafyatik yapılanma içerisinde olanlar cezalarını çekecekler. Çete mensubu olarak çok uzun yıllar hapiste olmaları gerektiğini biliyoruz” şeklinde ifadeler kullanılmıştır.
Söz konusu ifadelerinin haber verme ile basın ve ifade özgürlüğü sınırlarını aştığı açıktır. Sunucunun da, program konuğunun masumiyet karinesini ihlal eden sözlerine müdahale etmediği görülmektedir. Haklarında yargı kararı olmayan kişileri suçlu ilan eden ve hatta cezaevinde kalacakları süreye ilişkin tahminleri yayınlamanın, kamu yayıncısı sorumluluğuyla bağdaşmadığı da açıktır. Aynı tarihte yayınlanan; ‘Gece Bakışı’ programında haberler, 'İş İnsanlarından Zorla Para Toplandı', 'Rüşvetle Gayrimenkul Elde Ettiler' , 'Birçok İş Yerinden Rüşvet Talep Ettiler' , 'İmamoğlu’na Ait İnşaatlara Para Aktardılar', 'Naylon Fatura İle Para Akladılar', 'İbb’de Para Çarkı Nasıl İşledi' altyazıları ile kullanılmış, Sunucu Fuat Kozluklu’nun kimi ifadeleri ile kişileri suçlu ilan ettiği görülmektedir.
"KAMU YAYINCISI TARAFINDAN GİZLİLİK KARARI İHLAL EDİLDİ"
Ayrıca soruşturmada gizlilik kararı olmasına karşın, soruşturma kapsamında elde edilen birçok görüntü de defalarca TRT Haber ekranlarına taşınmış ve kamu yayıncısı tarafından gizlilik kararı ihlal edilmiştir. Halkın vergileriyle fonlanan kamu yayıncısı konumundaki TRT’nin, yayınlarında tarafsız ve hukuka saygılı olması zorunludur. TRT Yönetimi’nin, 2954 sayılı TRT Kanunu ile birlikte 6112 sayılı Yasa’da belirlenen yayın ilkelerini temel alması da zorunludur. Ancak, 20.03.2025 tarihinde 'İBB soruşturması' ile ilgili 11 saati aşan yayınlarda, pek çok kez, çağdaş demokrasilerde güvence altında olan haber verme özgürlüğü sınırlarının aşılarak, TRT yayın esasları ile 6112 sayılı Yasa’da belirlenen yayın ilkelerinin çiğnendiği görülmektedir. Bu durum kamu yayıncısı niteliğine zarar verdiği gibi, hukuki ve sürdürülebilir de değildir."
