Asgari ücret zammı son dakika haberleri milyonlarca işçi ve işverenin gündeminde yer almaya devam ediyor. 7 milyon çalışanı doğrudan tüm çalışanları ise dolaylı olarak etkileyecek yeni asgari ücret tahminleri ve formüller merak ediliyor. Bu kapsamda 11 Aralık Pazartesi günü Asgari Ücret Tespit Komisyonu ilk toplantısını yaptı. 2024 asgari ücret rakamını belirlemek için süreç resmen başlerken gözler ikinci toplantıya çevrildi.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Aralık ayı boyunca gerçekleştireceği 4 toplantıda 1 Ocak'tan itibaren uygulanacak yeni ücreti karara bağlayacak. Bu yıl ilk kez 4 işçinin de masada oturduğu Asgari Ücret Tespit Komisyonu ilk toplantısını yaptı. İkinci toplantı tarihi ise 18 Aralık Pazartesi saat 13.30 olarak belirlendi. İlk toplantıda vergi konusunda mutabık kalan işçi ve işveren tarafı taleplerini hükümete anlatırken, masada rakam konuşulmadı. Ancak edinilen bilgiye göre ikinci toplantıda işveren kesiminin ilk kez asgari ücret için rakam vereceği öğrenildi.
Enflasyon ile mücadelede adımlar peş peşe atılırken gelecek yıl düşüş eğilimine gireceği belirtiliyor. Bu kapsamda hem Cumhurbaşkanı Erdoğan hem de ekonomi yönetimi asgari ücrete ara zam yapma ihtiyacının kaymayacağı mesajını verdi.
Ancak uzmanlar asgari ücrete gerekli görüldüğü takdirde Temmuz ayında ikinci bir zam yapılabileceğini vurguluyor. Konuya ilişkin Mynet’e açıklamalarda bulunan SGK Uzmanı Emin Yılmaz, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın ‘olağanüstü bir durum olursa’ ara zamma tamamen kapı kapamasının sinyalini verdiğini söyledi. 1998-99 yıllarında asgari ücrete yılda 3, 2000-16 arasında yılda 2, 2016-21 arasında yılda 1 defa, 2021’den bu güne kadar da yılda 2 defa zam yapıldığını görmekteyiz.
Asgari ücret ile ilgili bir yönetmeliğimiz var. Asgari ücret komisyon tarafından bir kere belirleniyor ve 2 yıl boyunca geçerli oluyor. Hükümet, enflasyon rakamları yüksek çıktığı takdirde işçi ve işvereni yeniden bir araya getirme hakkına sahip. Ama kaç kez toplanacağı bakanlığa bağlıdır” ifadelerini kullandı.
Son yıllarda özellikle büyükşehirlerdeki yaşam maliyetlerinin artışı nedeniyle dile getirilen bölgesel asgari ücret konusuna da değinen Emin Yılmaz, “1957 ila 1975 seneleri arasında bölgesel asgari ücret uygulanmıştı. O dönem bu konu Anayasa Mahkemesi’ne taşındı. ‘Eşit işe eşit ücret’ kanun maddesi gerekçe göstererek Anayasa Mahkemesi bölgesel asgari ücreti komple kaldırdı. Bu bence de doğru bir karardır” bilgisini paylaştı.
MESLEK KODUNA GÖRE ASGARİ ÜCRET ÖNERİSİ
,Bölgesel asgari ücretin büyükşehirlere göçleri arttıracağını ve bu durumun hakkaniyetli bir uygulama olmayacağının altını çizen uzman isim asgari ücret zammı için çok dikkat çeken bir çözüm önerisinde bulundu. Şu an için Sosyal Güvenlik Kurumu’da (SGK) 7200 meslek kodu olduğunu dile getiren Emin Yılmaz, bu kodlara göre asgari ücret belirlemenin doğru olacağını savundu.
SGK Uzmanı Emin Yılmaz konuya ilişkin şunları söyledi: “Enflasyondan dolayı asgari ücret sürekli erimekte, asgari ücrete komşu olan ücretler de en düşük ücrete yaklaşmakta. Ancak bu bir başlangıç ücretidir. Asgari ücrete zam yapılması yasalarda yer alır ama onun üzerindeki maaşlara zam yapılması yasalarda yoktur. Bu tamamen işverenin inisiyatifine kalmıştır.
Ama işverenler maliyetleri karşılayamadığı takdirde nitelikli personelin ücreti asgari ücrete yaklaşıyor. Bu da günümüzde en düşük ücretin ortalama maaş olmasını sağlıyor. Bu yüzden tek çözüm noktası meslek koduna göre ücret belirlenmesi.”
Bu uygulama için altyapının da hazır olduğunu ifade eden Yılmaz, “Yabancıların çalışma hayatını düzenleyen 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nunda niteliklere göre asgari ücret verilmesine yönelik düzenleme var. Bunu yabancılara uygulayıp da neden kendi işçimize uygulamıyoruz. Bu uygulama bir de memurlarımızda var. Memurların ücret standartları her mesleğin içerisinde farklı.
Doktorun, hemşirenin, öğretmenin ücreti farklı. Dereceniz, kademeniz, uzmanlığınız eklendiğinde o ücretler yukarı doğru zaten çıkıyor. Bunun özel sektör çalışanlarına da uygulanması lazım. Böyle olursa sorun da tarihe karışacaktır. Çünkü yasalar kırmızı çizgileri çizmiş olacak” dedi.
Eğer komisyon yüzde 40 artış yönünde karar verirse asgari ücret net 15 bin 963, brüt asgari ücret de 18 bin 780 lirayı bulacak. Bu ücretin işverene maliyeti ise 22 bin 66 liraya ulaşacak. Yüzde 45'lik artış halinde net asgari ücret 16 bin 533, brütü de 19 bin 451 lirayı bulurken, işverene maliyeti ise 22 bin 854 lira olacak.
Asgari ücrete yüzde 50'lik artış yansıtılırsa da net 17 bin 103, brüt 20 bin 121 liraya yükselecek, işverene maliyet ise 23 bin 643 lira olarak gerçekleşecek.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu son toplantısında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Vedat Işıkhan masadaki rakamları önce Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile değerlendirecek. Ardından uzlaşılan rakam Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın onayına sunulacak. Yeni asgari ücret rakamının 31 Aralık 2023'ten önce duyurulması bekleniyor. Bu kapsamda 25-29 Aralık tarihleri öne çıkıyor.
