Bazı yazılarım var ki her dönem güncelliğini koruyor. Örneğin oy verme kriterleri ne olmalı sorusuna geçmiş yazılarımda defalarca cevap aramış ve her seçim dönemi aradığım ve bulamadığım cevapların katlanarak arttığını anlamış bulunmaktayım. Kriterlerimiz konusunda değişen hiçbir şey olmadığı gibi var olan kriterlerimizi bir türlü geliştiremiyoruz.

Hepimizin bildiği, internet üzerinden 2.el ürünlerin satıldığı ünlü bir alışveriş sitesi vardır. Oradaki sekmelerde aradığımız ürünü bulmak için kriterlerimizi daraltırız. Araç arıyorsak önce marka seçeriz. Sonra motor gücünü, şanzımanını, rengini hatta satıldığı şehri, isteğimiz doğrultusunda seçip hedefimize ulaşırız. Sonunda istediğimiz özellikteki araçlar listelenir. Fakat sayıları az olduğu için (çünkü kriterlerimizi daraltmışızdır ne istediğimizi biliyoruzdur) seçme şansımız daha kolay olur.

Fakat yerel seçimlerde bir başkan seçerken aynı hassasiyeti göstermiyoruz. Kriter daraltma işlemi yapamıyoruz çünkü hangi başkan adayının nasıl özelliklerde olması gerektiği konusunda pek bilgimiz yok. Teşbihte hata olmaz diyerek elbette değerleri başkanlarımızı bir alışveriş sitesinde satılan ürünlere benzetmek gibi bir niyetim yok ama kriter belirleme sitemini oradan kopyalamak işe yarayabilir.

Başkan adaylarında kriter belirlerken nelere dikkat etmeliyiz?

Farz edelim ki bahsettiğim site gibi bir platformdayız ve başkan adayı arıyoruz.

Ben kendi adıma önce parti seçeneğini kapatırım. Yerel seçimde hizmet anlayışı öne çıktığı için partisinin ne olduğu benim için önem arz etmiyor.

Vizyon seçeneğini açarım. Böylece vizyoner başkanlar önümde listelenir, vizyoner olma kriterleri ise şüphesiz geçmişte yapmış oldukları icraatlarla belirlenir.

Kadın erkek sekmesini kapatırım. Liderliğin cinsiyeti olmaz.

Adalet sekmesini açarım. Geçmişte aldığı görevlerde kendi yandaşlarını mı kayırmış, gerçekten hak edenlerle mi çalışmış ona bakarım.

Sadakat sekmesini açarım ki davasına sadık olanlar listelensin. Partiden partiye dolaşan, tek gayesi aday gösterilmek olan, aday gösterilmeyince o partiye saldıran niyeti bellileri elerim.

Dürüstlük sekmesini açarım. Verdiği sözleri tutmuş mu? Verdiği söz ve vaatler sadece koltuğa oturana kadar mı? İstediği makamdan önceki görevinde ne yapmış ona bakarım.

Doğa ve hayvan sevgisi kriterlerini açarım.

Bilgi, donanım kısacası eğitim sekmesini açarım.

İdeoloji ve hizmet seçeneğinden hizmet sekmesini açarım. Yönetmeye talip olduğu şehrin dokusunu biliyorsa amacı hizmetten başka bir şey olmamalı zaten.

Bu kriter sekmeleri çoğaltılabilir. Bence çoğalmalıdır da. Bizleri yönetenlerin bizden daha iyi olması gerekmez mi?

Elbette kriterlerimizi azaltıp adayların otomatik olarak listeleneceği bir platform yok. Ama gelecekte olmayacağını kimse garanti edemez. Eğer adayların verileri kayıt altına alınırsa yapay zeka bu listeler konusunda bize yardımcı olabilir.

Naçizane, tercih yaparken kriterlerinizi basite indirgememenizi tavsiye ederim.