Son günlerde oldukça ciddi girişimlerden anladığım kadarıyla Mersin’ e Sanayi Odası kurulması konusunda bu kez hayli yol alınmış…
Bu kez diyorum çünkü Sanayi Odası fikri 40 yılı aşkın süredir zaman zaman gündeme gelen, sonrasında raflara kaldırılan alıcısı da hayli fazla olan renkli ancak sonucu alınmayan bir konu…
Kısaca mevzu yeni değil..
Arşivimi taradığımda geçmişte konu gündeme geldikçe kaleme aldığım makalelere rastladım…
Örneğin 2012’ de ele alırken öne sürdüğüm çoğu argüman bugün için de geçerli…
O makalede Çerkezköy, Çorlu gibi sanayi alanında hızla gelişmekte olan ilçelerin taleplerini de göz önüne alan Tekirdağ’ da Sanayi Odası kurulması girişimlerinden yola çıkıp Tekirdağ’ dan daha fazla sayıda sanayiciye sahip Mersin’ de (aradan geçen on yılda Tekirdağ Mersin’ i hayli aştı ama Sanayi Odasına kavuşamadı) Sanayi Odası kurulması olasılığını yasal ve siyasal koşullar ışığında ele almıştım…
12 yılda nelerin değişip değişmediğini göstermesi bakımından ilginç bulacağınıza inandığım makaleden bir özet:
“Yıllardır girişimci dostlarla sohbet ederken sıkça Mersin’ e Sanayi Odası’ nın gerekliliğini tartışırız.
Bana kalırsa sadece sanayiciler değil, lojistik ağırlıklı Taşımacılığın da Odası olmalı ve MTSO çatısı altında çözülmesi bir yana, yeterince dillendirilmeyen sorunlar ülke gündemine taşınarak, bilgilenme konusunda yetersiz kalan kamu otoritesine de yardımcı olunmalı.
Mersin bu alanda çok özel bir kent…
Örneğin Türkiye’deki iki Deniz Ticaret Odasına sahip ama Türkiye kara nakliyeciliğinin tartışılmaz en önemli üssü olmasına rağmen bu alanda yeterince temsil gücü olan bir çatı örgütüne sahip değil.
Elbette UND gibi ülke çapında örgütlerin İstanbul dışındaki en önemli bileşenleri Mersin’ de ama bu potansiyel, yeterince temsil ediliyor mu derseniz, hayır…
Mersin’ de iş adamlarının MTSO dışında en güçlü biçimde nasıl örgütlenecekleri ve Mersin’ de Sanayi Odası kurulması konusuna…
Yıllardır, bazen sıcak gündemin en önemli maddesi haline gelen çoğu zaman da kapalı mahfillerde sıkça tartışılan konuyu anımsamama Çerkezköy, Çorlu, Hayrabolu, Malkara ilçelerindeki Sanayicilerin Tekirdağ Sanayi Odasını kurmak üzere harekete geçmeleri yol açtı…
Gerekçeleri, Mersin Sanayicilerinin aşina olduğu türden.
Sorunu rakamlarla ortaya koyuyorlar: Çerkezköy Ticaret ve Sanayi Odasına kayıtlı 3 bin üye var ama odaya kayıtlı sanayici sayısı 500.
Çorlu’da da durum farklı değil; Odaya kayıtlı 5 bin üye içindeki sanayici sayısı 700…
Tekirdağ merkezli Sanayi Odası kurmaya hazırlanan sektör temsilcileri haklı olarak bu matematiksel gerçek gereği Ticaret ve Sanayi Odalarında azınlıkta kaldıklarını ve yönetimlerde yeterince temsil edilmediklerini söylüyor.
Yeni Oda kurulmasına öncülük edenlerden Çorlu OSB Başkanı “Kurulacak odanın sanayici beklentilerine yoğunlaşması ve çözüm odaklı çalışması sağlanacak” diyor ve altına imza atılacak asıl tespiti dile getiriyor:
“Yer aldığımız Ticaret Sanayi Odalarında ekmekçi esnafının sorunlarından, otopark ücretlerine kadar her şey konuşuluyor ama Sanayicilerin problemleri farklı ve bunlar gündeme yeterince gelmiyor.”
Peki, Oda kurmak kolay mı?
Yasal prosedüre göre belli koşullar yerine geldiğinde evet ama fiiliyatta siyasi iradenin iki dudağına bakıyor bu işler.
Yasal kural şu: TOBB kanununa göre bir ilde Sanayi Odası kurulması için 1000 sanayi kuruluşuna sahip olmak temel kriter…
Türkiye’ de bugün 12 Sanayi Odası var, Tekirdağ ilçelerini sanayicilerin talebi doğrultusunda aynı çatı altında birleştirirse sadece Çorlu ve Çerkezköy 1200 sanayicisiyle çatı örgütü gerekli sayıyla 13. Odaya kavuşacak.*
Mersin’ in durumu ne derseniz?
Rakamlarla anlatayım:
Bilim Teknoloji ve Sanayi Bakanlığının 2011 raporuna göre Mersin il genelinde 6 Ticaret Sanayi Odası var ve bunların kayıtlı üye sayısı şöyle:
MTSO 20.684, Tarsus TSO 3.142, Erdemli 1.649, Silifke 1.499, Anamur 1.084, Mut 744 olmak üzere toplam 28.802…
Bu sayı içindeki Sanayi Sicil Belgesine sahip sanayici sayısı yine 2010 kayıtlarına göre 1139**…
Büyükşehir Belediye sınırlarının il sınırlarına dönüşmekte olduğu bugünlerde Ticaret ve Sanayi Odaları da bu yeni yapılanmadan kaçınılmaz biçimde etkilenecek.
Hazır iş bu aşamaya gelmişken Mersin yeniden ve daha ciddi olarak Tarsus’undan Anamur’una kadar tüm ilçelerini de kapsayacak bir Sanayi ve Lojistik Oda fikrini her platformda tartışmalı ve en doğrusuna sektörlerin emektarları karar vermeli diye düşünüyorum…
Doğrunun ne olduğuna, odalardaki temsil edilme biçiminde nicelik yerine niteliğin sağlanacağı bir yöntemin nasıl olduğuna o parmağı taşın altında olanların vereceği karardan sonra yeniden ve hep birlikte bakarız.”
*Tekirdağ ve ilçelerinin geçen 12 yılın ardından sanayide büyük bir atak göstererek 2012’de 1315 olan Sanayi Kapasite Rapor sayısını 2024’ te 2247’ ye çıkarmasına rağmen Sanayi Odası kurulması çabaları karşılık bulmadı.. (Bu da gerekli olanın her zaman yeterli olamayacağını, Türkiye’ de her alanda olduğu gibi siyasetin son sözü söyleyeceği gerçeğini çarpıcı biçimde ortaya koyuyor.)
**
Kapasite raporu, çalışan sayısı ve sanayi sicil kaydı itibariyle iller sıralaması:
|
il |
Kapas. Rap. say. |
San. çalışan say |
San. sicil kay.say |
|
İstanbul |
25984 |
761 bin |
4063 |
|
Bursa |
6437 |
335 bin |
1322 |
|
Ankara |
6339 |
234 bin |
1071 |
|
İzmir |
5889 |
107 bin |
929 |
|
Konya |
4170 |
113 bin |
934 |
|
Kocaeli |
3638 |
256 bin |
414 |
|
G.Antep |
3080 |
140 bin |
544 |
|
Tekirdağ |
2247 |
178 bin |
268 |
|
Kayseri |
2079 |
93 bin |
520 |
|
Adana |
1966 |
86 bin |
398 |
|
Manisa |
1951 |
136 bin |
315 |
|
Antalya |
1744 |
49 bin |
493 |
|
Mersin |
1543 |
56 bin |
234 |
Not: Kapasite rapor ve çalışan sayıları TOBB 2024 verilerinden, Sanayi sicil kayıt sayıları Sanayi Bakanlığı 2023 verilerinden derlendi.
